Мысық йодты қалай ойлап тапты. Тосын жаңалық
Категориясы: Өнертабысты
Француз химик-технологы және фармацевт Бернар Куртуа 1811 жылы йодты ойлап тапты. Бірақ, бұл жаңалығы ұзаққа созылып кетуі әбден мүмкін еді, егер Бернар Куртуаның сүйікті мысығы болмағанда. Бұл оқиғаны Куртуаның достары айтып береді.
Мысық түскі ас кезінде Куртуаның иығында отырғанды жақса көретін. Куртуа зертханада жиі тамақтанатын. Әдеттегі күндердің бірінде, Куртуа зертханада өзінің мысығымен түскі асын ішіп отырған. Тамақтану кезінде мысық бір нәрседен қорқып, еденге секіріп кетті. Траекторияны есептеместен, мысық үстелдің жанында тұрған бөтелкелерге құлайды. Бөтелкелердің біреуінде эталондағы теңіз балдыры күлінің суспензиясы (құрамында натрий иодиді бар) болған еді, ал басқа бір бөтелкеде күкіртті қышқыл болған. Соққыдан бөтелке сынып қалды да, ішіндегілер араласып кетті.
Химиялық реакция басталып кетті және еденнен күлгін-көк түсті будың клубы көтерілді. Бу ұсақ қара-күлгін кристалдар түріне айналды. Бұл жаңа химиялық элемент ЙОД болды. Осылай мысық йодты ойлап шығарды.
Жарияланған-2015-10-21 14:34:05 Қаралды-3808
ЖАҢҒАҚ ЖӘНЕ БАЛ ҚОСЫЛҒАН СҮЗБЕ
Үгілген сүзбеге бал және жаңғақтың ұнталған дәні қосылып, жақсылап араластырылады.
ҚҰЛАҚТЫ БАТ-БАТ
Құлақты бат-бат - негізінен, құмды мекендейтін жануар. Інін қатты жерден 1 метрге дейінгі тереңдікте қазады. Қауіп төнсе, құмға кіреді де, басын шығарып, ештеңе байқалмаса, суырылып кете береді. Кейде аяқтарын тарбитып, денесін ширықтырып, аузын кең ашып,
ҰЛЫТАУ АЙМАҒЫ
Ұлытау аймағы Сарыарқаның оңтүстік-батыс шегінде, Қарағанды, Қостанай облыстары жерінде орналасқан. Негізінен, Қарағанды облысы Ұлытау ауданын қамтитын бұл аймақ шоқылы, қыратты келген аласа таулардан тұрады. Олардың жалпы орташа биіктігі 400-600 метр, кө
ЕТ МҮШЕЛЕРІНІҢ НЕГІЗГІ ҚАЗАҚША АТАУЛАРЫ
Мал етін мүшелеуді біреу біліп, біреу біле бермейді. Сол жөнінде әңгіме болғанда этнограф С. Қасиманов былай деген еді:
ЖАС ӨРІКТЕН ЖАСАЛҒАН САМБУК
Өрік мұқият жуылады. Сүйектерінен арылтылып, үстіне аздаған су қосып, үккішпен үгіледі. Өрік пюресіне құм шекер және шикі жұмыртқаның ақ уызы салынып, шайқалады.
БАЛ ЖАҢҒАҚТАР
Балды жақсылап ерітіп, қантпен, ұнмен, содамен, маймен және ұнтақталған жаңғақтармен араластырып, қатты қамыр иленеді.