ҚҰЛАҚТЫ БАТ-БАТ
Категориясы: Жануарлар
Құлақты бат-бат - негізінен, құмды мекендейтін жануар. Інін қатты жерден 1 метрге дейінгі тереңдікте қазады. Қауіп төнсе, құмға кіреді де, басын шығарып, ештеңе байқалмаса, суырылып кете береді. Кейде аяқтарын тарбитып, денесін ширықтырып, аузын кең ашып, қорқынышты күйге енеді. Тіпті шапшып, тістейді. Оның екі езуіндегі тері қатпары құлақ тәрізді. Аты да соған байланысты қойылған. Құмырсқа, қоңыз, бал арасы, ұсақ кесірткелермен қоректенеді. Дүниеге келген бат-бат екі жылдан сон жазда екі рет 2-6-дан жұмыртқалап, құмға көмеді. Ол шілде соңында жетіліп шығады.
Қазақстанның «Қызыл кітабына» кесірткенің сирек кездесетін келес, сарлан деген түрлері тіркелген. Сарлан аяғы болмағандықтан жыланға ұқсас. Ал келес - өздігінен құйрығын үзе алатын ірі кесіртке.
Жарияланған-2015-11-25 22:01:21 Қаралды-4725
АРША
Арша - кипарис тұқымдасына жататын, мәңгі жасыл қылқан жапырақты бұта. Қазақстанда жабайы 10 түрі бар. Биіктігі - 1-2 м. Қылқаны қабыршақты, тікенекті болады. Өте сирек кездесетін түрі - Зеравшан аршасы.
БАЛ НАНЫ
Дөңгелек, шеттері қалың да, ортасы жұқа нан осылай аталады. Салмағы - 0,2 килограмм.
АХМЕТ БАЙТҰРСЫНҰЛЫ (1873-1938)
Ахмет Байтұрсынұлы Қостанай облысы Торғай өңіріндегі Сарытүбек деген жерде туған. Ол жасынан зерек, сергек болып өседі. Ауыл молдасынан сауатын ашады. Он үш жасында жетім қалып, тағдырдың талқысын көп көреді.
ШОҚПАРБАС ПЛАУН – ДЕНЕДЕГІ ШАНШУЛАРДЫ ЕМДЕЙДІ
Дәрі жасау үшін шоқпарбас плаунның жас бұтақтарын және спораларын жинап алады.
ТАЛҚАННАН ЖАСАУҒА БОЛАТЫН ТӘТТІ ТАҒАМДАР
Қазақ халқының, әсіресе, қарт адамдардың сүйсініп жейтін тағамдарының бірі - тарының талқаны. Талқан қуырып ақтаған тарының сөгінен немесе оның айырып алған жармағынан диірменге тартып жасалады.
ЖЕМІС ШЫРЫМДАРЫНАН ЖАСАЛАТЫН ҚАЙНАТПАЛАР (варенье)
Қайнап жатқан суға қант салынады. Ол еріп кеткеннен кейін бөктірілген желатин қосылып, қайнағанша қыздырылады.