UF

ПУМИ

Категориясы: Жануарлар


Бұл да ертеден келе жатқан бақташы ит тұқымының бірі. Венгрияның далалы аудандарында шығарылған. Пуми мен ұсақ неміс овчаркаларын шағылыстыру арқылы алынған. Қой, шошқа, сиыр және құс бағу үшін пайдаланылады. Алғаш рет пуми Батыс Украинаға әкелінді. Қазіргі кезде Қазақстанда да кең тараған.

Пуми өте жақсы бақташы ит тұқымы болып табылады. Тез үйреніп, тез дағдыланады. Қойды да сирек қабады. Мұның басты кемістігі - өте ұсақ. Соған орай биік шөпті және бұталы жерлерде мал бағуы қиын. Сондай-ақ малды жыртқыш аңдардан да қорғай алмайды.

Конституциялық типі бойынша ашаң, ширақ типке жатады. Сүйегі жеңіл. Төбетінің шоқтығынан биіктігі 40-45 см, қаншығының бұл көрсеткіші – 35-40 см. Жүні қатты, қысқа. Түбіті қалың. Үстіңгі ернінде «мұрты», төменгі ернінде тамағынан бастап «сақалы» бар. Мұрты да, сақалы да тікірейіп немесе толқындалып тұрады.

Жүнінің түсі реңді сұр, қара, сарыала, ашық қуқылсары және қоңыр келеді.

Сына тәрізді басы қысқа, ашаң, бас сүйегі айтарлықтай кең. Маңдайы тегіс, тұмсығының маңдайға ұласар тұсы онша көзге ұрмайды. Тұмсығы қысқа, сүйір. Бірақ мұрты мен сақалына бола жуан әрі ұзын болып көрінеді. Үш бұрышты құлағы тік және жартылай тікейеді. Былайынша жан-жағына жалпылдап жүреді де, қауіптенген сәтте жоғары көтеріп алады.

Көзі түйме секілді дөңгелек, қоңыр түсті үлкен.

Тісі мықты, ақ, бір-біріне тығыз орныққан. Қайшы тәрізді тістеседі. Күрек тістері бір сызық бойына орналасқан.

Мойны бұлшық етті, бірақ ашаң әрі қысқа. Кеудесі кең де терең. Көкірегінің астыңғы қыры садақ сүйегімен бір сызықта тұрады. Іші тартыңқы. Шоқтығы биік. Бірден көзге түседі. Арқасы қысқа болғанмен серпімді, аздап доңестеу. Сауыры өзіне тән кең, жұмыр, құйымшағына қарай салынды.

Алдыңғы аяқтары түзу және қатарлас. Алдыңғы жіліншіктері қысқа. Жүні қалың болғандықтан аяғы жуан болып көрінеді.

Артқы аяқтары артынан қарағанда түзу де қатарлас. Бөксесі бұлшық етті, тізе бұрыштары байқала қоймайды. Сирақтары қысқа, тірсек буындары ашаң, тегіс. Табаны (артқы да, алдыңғы да) тығыз, жұдырық сияқты, әрі жалпақ та үлкен болып көрінеді. Тырнақтарының түсі - қара.

Жеңіл қозғалып, ширақ жүреді. Жақсы секіре алады. Өзіне тән жүріс мәнері - тез де жеңіл шоқырақтау.

  Жарияланған-2019-06-17 17:28:56     Қаралды-1355

Мәлімет сізге көмек берді ма

ЖҮЗІМ ШЫРЫНЫНАН ДАЙЫНДАЛҒАН СІЛІКПЕ

...

Жүзім шырыны қайнағанша қыздырылып, оған құм шекер қосылады да ол ерігеннен кейін лимон қышқылы және алдын ала бөктірілген желатин салынады. Содан соң тағы да қайнатылады.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

КИЕЛІ СҰЙЫҚТЫҚ ДЕГЕН НЕ?

...

Түркі дүниесінде ағарғанды киелі сұйықтық (сакральная жидкость) деп санаған.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

КІШІ ҚАБЫРШӨП

...

Кіші қабыршөп – үнемі көгеріп тұратын, биіктігі 60 сантиметрге жететін, аласа, бұталы өсімдік. Сабағы жайыла өседі.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

ТӘТТІМБЕТ

...

Тәттімбет Қазанғапұлы (1815-1862) - шертпе күйдің негізін қалаған классик күйші-сазгер. Ол Қарағанды облысындағы Мыржық тауының бойында дүниеге келген. Ол жастайынан өнерлі ортада өскен. Оның ата-бабаларының ішінде кемеңгер билер, ақылды шешендер, қалжыңқ

ТОЛЫҒЫРАҚ »

ҚАНДАЙ ЯДРОЛЫҚ ЖАРЫЛЫС ТҮРЛЕРІ БОЛАДЫ?

...

Ядролық жарылыс түрлері қолдану мақсатына қарай ядролық жарылыс түрлері мынадай түрде болуы мүмкін: биіктегі, әуедегі, жер бетіндегі, су үстіндегі, жер астындағы, су астындағы жарылыстар.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

КЕРАМИКА - ЕҢ ЕЖЕЛГІ ӨНЕРЛЕРДІҢ БІРІ

...

Адамдар атам заманның өзінде-ақ саздан ыдыстар жасауды білген. Бертін келе оны су жібермейтін берік болу үшін пешке сап күйдіруді үйренген.

ТОЛЫҒЫРАҚ »