UF

АДАМДАР ШАЙ ІШУДІ ҚАШАН БАСТАДЫ?

Категориясы: Тағам


Жабайы шай бұталарын бүгінгі күнге дейін Қытай тауларында кездестіруге болады. Адам бұл өсімдіктің жапырақтарын хош иісті, дәмді сусын алу үшін сумен қалай қайнатуға болатынын енді ешкім білмейді. Бірақ ежелгі қытай жазба деректері 5 мың жыл бұрын жабайы шайдың қолға үйретіліп, плантацияларда өсірілетінін көрсетеді. Бұл олардың Қытайда шәй ішкенін білдіреді.

Бұл сусын дәмді ғана емес, сонымен қатар сау және қуаттандыратын. Орта ғасырларда Қытайға алғаш барған еуропалықтар да оның қасиеттерін жоғары бағалаған. Алайда қытайлықтар шай өсімдігінің өзін де, оның жапырақтарын өңдеу әдісін де қатаң құпия ұстады. Бірақ 16 ғасырдан бастап Қытай Еуропаға туралған және кептірілген шай жапырақтары түрінде дайын өнімді жеткізе бастады.

Дегенмен, Қытайда тұратын белгілі бір ағылшын оның қандай өсімдік екенін және оның жапырақтарын қалай өңдеу керектігін біле алды, ол тіпті шай тұқымын да алды.

Осылайша британдықтар өздерінің колониясында - Үндістанда шай өсіре бастады. Кейін бұл жерден жабайы шайдың үнді сорты табылды. Оның қасиеттерін зерттей келе, ағылшын селекционерлері оны өсіріп қана қоймай, әйгілі үнді шайын шығарды, сонымен қатар оны қытай шайымен де айқастырып жіберді. Алынған жаңа сорт негізінен Цейлон аралында (қазіргі Шри-Ланка) өсірілді. Сондықтан ол Цейлон шайы деп аталды.

Ресейде шай 17 ғасырдан бері белгілі. Ол Қытайдан әкелініп, Монғолия мен Сібір арқылы өтетін керуен жолдарымен жеткізілді. Оның біздің арамызда қаншалықты танымал болғанын, кем дегенде, самауырдың шай ішу үшін арнайы ойлап тапқанына қарап бағалауға болады.

  Жарияланған-2024-04-11 17:12:31     Қаралды-436

Мәлімет сізге көмек берді ма

КЕСПЕ САЛҒАН ЕТ

...

Осы тағамды дайындауға арналған бүйрек тұзды суға салып асылады.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

ТЕМПЕРА ДЕГЕН НЕ?

...

Бұл сөз бояудың атын да, сол бояумен салынған шығарманы да бірдей білдіреді. Темпера дайындалу әдісіне байланысты үш түрге бөлінеді.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

ӨЗБЕК ХАНДЫҒЫ - КӨШПЕЛІ МЕМЛЕКЕТ

...

Өзбек хандығы 15 ғасырдың 20-60 жылдарында Қазақстан жерінде өмір сүрген феодалдық мемлекет.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

БАЛСЫЗ КҮНБАҒЫС КӘЗИНЕГІ

...

Бұл - күнбағыс дәнінен жасалатын төрт бұрышты немесе қиғаш төрт бұрышты тәтті тағам. Бадамнан жасалатын кәзинек схемасы бойынша дайындалады. Бұйым тығыз жабылатын қақпағы бар қаңылтыр қораптарға салынады.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

ЖАҢҒАҚ-БАЛ КЕКСІ

...

Бал қантпен, жұмыртқамен, ұнмен араластырылып, төртке бөлінген грек жаңғағының дәндері және мейіз қосылады. Бұл масса алдын-ала май жағылып, дайындалған кекс формасына салынып пісіріледі.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

АСАН ҚАЙҒЫ

...

Асан Қайғы - қазақтың ақын-жырауы, философы. Ол XIV ғасырдың екінші жартысында Еділ бойында өмір сүрген. Жәнібек ханның кеңесшісі болған. Асанның шын есімі - Хасан Сәбитұлы.

ТОЛЫҒЫРАҚ »