АДАМДАР ШАЙ ІШУДІ ҚАШАН БАСТАДЫ?
Категориясы: Тағам
Жабайы шай бұталарын бүгінгі күнге дейін Қытай тауларында кездестіруге болады. Адам бұл өсімдіктің жапырақтарын хош иісті, дәмді сусын алу үшін сумен қалай қайнатуға болатынын енді ешкім білмейді. Бірақ ежелгі қытай жазба деректері 5 мың жыл бұрын жабайы шайдың қолға үйретіліп, плантацияларда өсірілетінін көрсетеді. Бұл олардың Қытайда шәй ішкенін білдіреді.
Бұл сусын дәмді ғана емес, сонымен қатар сау және қуаттандыратын. Орта ғасырларда Қытайға алғаш барған еуропалықтар да оның қасиеттерін жоғары бағалаған. Алайда қытайлықтар шай өсімдігінің өзін де, оның жапырақтарын өңдеу әдісін де қатаң құпия ұстады. Бірақ 16 ғасырдан бастап Қытай Еуропаға туралған және кептірілген шай жапырақтары түрінде дайын өнімді жеткізе бастады.
Дегенмен, Қытайда тұратын белгілі бір ағылшын оның қандай өсімдік екенін және оның жапырақтарын қалай өңдеу керектігін біле алды, ол тіпті шай тұқымын да алды.
Осылайша британдықтар өздерінің колониясында - Үндістанда шай өсіре бастады. Кейін бұл жерден жабайы шайдың үнді сорты табылды. Оның қасиеттерін зерттей келе, ағылшын селекционерлері оны өсіріп қана қоймай, әйгілі үнді шайын шығарды, сонымен қатар оны қытай шайымен де айқастырып жіберді. Алынған жаңа сорт негізінен Цейлон аралында (қазіргі Шри-Ланка) өсірілді. Сондықтан ол Цейлон шайы деп аталды.
Ресейде шай 17 ғасырдан бері белгілі. Ол Қытайдан әкелініп, Монғолия мен Сібір арқылы өтетін керуен жолдарымен жеткізілді. Оның біздің арамызда қаншалықты танымал болғанын, кем дегенде, самауырдың шай ішу үшін арнайы ойлап тапқанына қарап бағалауға болады.
Жарияланған-2024-04-11 17:12:31 Қаралды-196
АСТАНА
Астана деп мемлекеттің саяси, әкімшілік, экономикалық, мәдени орталығын айтады. Ол елдікті, ұлттық бірлікті білдіретін бас қала болып табылады. Біздің еліміздің бас қаласы Астана болып саналады.
КУЛТЕГІН ЕСКЕРТКІШІ
Күлтегін ескерткіші 1889 жылы орыс археологиялық-экспедициясының басшылығымен Көкшін-Орхон өзенінің оң жағалауынан Кіші-Цайдам деген жерден табылған. Бұл ескерткіш Түрік империясының тарихы жайлы әңгімелейді.
ЖҮЗІМ ОЙЛАСЫ
Бұл - қайнатылған жеміс массасы мен жаңғақтан дайындалып, бадаммен және грек жаңғағымен әсемделген тағам.
ҚАЙМАҚ НЕМЕСЕ КІЛЕГЕЙ ҚОСЫП, ЖАҢҒАҚ САЛЫНҒАН ІНЖІР
Інжір мұқият жуылып тазаланады, азғантай су құйылып, лимон қышқылы қосылады. Содан соң қайнағанша қыздырылады да 20 минут ұсталады. Қаймақ пен қант ұлпасы араластырылып шайқалады.
ЛУБОК ДЕГЕН НЕ?
Ерте-ертеде, темір жол да, автомобиль де жоқ кезде, Русьтің айдау қара жолдарында бір селодан екінші селоға ілбіп келе жатқан офенилер - тасушылар кездесетін.
ТАҢҚҰРАЙДАН ӘР ТҮРЛІ ТАҒАМДАР ЖАСАУ
Таңқурай жидегінде қант, пектин, илік, бояу заттары, лимон, алма, құмырсқа және салиция қышқылдары, фосфор, калий тұздары, С1, Р витаминдері және А провитамині болады. Жабайы өсетін таңқурай - адам организміне керекті тағамның бірі.