ШАЛКИІЗ ТІЛЕНШІҰЛЫ
Категориясы: Адамдар
Шалкиіз Тіленшіұлы - қазақтың ортағасырлық жыраулық поэзиясының аса көрнекті өкілдерінің бірі. Шамамен 1465-1560 жылдары өмір сүрген ол Батыс Қазақстан жерінде дүниеге келген. Шалкиіздің шығармаларына Қазтуған, Асан Қайғы және Қодан Тайшы ақындардың жырлары үлкен әсер еткен.
Шалкиіз әскери ақсүйектер отбасынан шыққан. Өмірінің жарқын жылдары Темір бидің сарайында өткен. Оның кеңесшісі бола жүріп, өз халқына бидің әділдігі мен ақылгөйлігін көрсете білген. Жырау көп ел аралап, Қырым, Солтүстік Кавказ, Дон өзені бойында болған.
Шалкиіз - ұлы жыршы. Бізге жыраудың 600-ден аса өлең шумақтары жеткен. Белгілі өлеңдерінің бірі «Ер Шобан» туралы дастанында ақын батырдың ерлік істерін жырлайды. Шалкиіздің шығармалары адамға рухани күш беріп, даналық сөздері мақал мен мәтелге айналған. Ол «Дүниеге бекер келмедім десең, өмірде артыңда жақсы бір іс қалдырғаның дұрыс» деген өсиет қалдырған.
Өз халқының нағыз ұлы Шалкиіз жырау өз шығармаларында адамгершілікті, махаббат пен қайырымдылықты, өз туысына деген жанашырлық жэне Отанды сүю туралы толғанысын халқына жеткізе білген.
Жарияланған-2015-11-24 16:30:32 Қаралды-14043
ОРМАН – БІЗДІҢ БАЙЛЫҒЫМЫЗ!
«Ағаш ексек біз, не еккеніміз?» деген жолдармен басталатын өлеңі бар. Бұл сұрауға әрбір маман әрқалай жауап берер еді.
ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН: ТАБИҒАТПЕН СЫРЛАСУ
Оңтүстік Қазақстан облысы республикамыздың түстігінде орналасқан.
ВАНИЛИН ҚОСЫЛҒАН ЖАҢҒАҚ КӘМПИТТЕРІ
Кастрюльге сүт құйылып, қант және сарымай салынады. Бұқтырылған қоспа отқа қойылып түбі күйіп кетпес үшін араластырыла отырып, қоюланғанша пісіріледі.
ТУДЫ ҚАСТЕРЛЕУ
Сап түзеп тұрған қалың әскердің алдына ту сән-салтанатпен әкелінген. Керней- сырнайлар тартылып, барабан, дабыл соғылып, бас колбасшы туға қымыз бүріккен. Қымыз - ежелден келе жатқан көшпелілердің сусыны. «Туға қарап қымыз бүрку» көшпелілердің ат жалын та
МИНИАТЮРА ҚАЙ КЕЗДЕ КЕЗДЕСЕДІ?
Ескі қолжазба кітаптардың беттерінде айтылып отырған оқиғаны бейнелейтін суреттер кездеседі. Ондай суреттерді миниатюра деп атайды.