UF

ШАЛКИІЗ ТІЛЕНШІҰЛЫ

Категориясы: Адамдар


Шалкиіз Тіленшіұлы - қазақтың ортағасырлық жыраулық поэзиясының аса көрнекті өкілдерінің бірі. Шамамен 1465-1560 жылдары өмір сүрген ол Батыс Қазақстан жерінде дүниеге келген. Шалкиіздің шығармаларына Қазтуған, Асан Қайғы және Қодан Тайшы ақындардың жырлары үлкен әсер еткен.

Шалкиіз әскери ақсүйектер отбасынан шыққан. Өмірінің жарқын жылдары Темір бидің сарайында өткен. Оның кеңесшісі бола жүріп, өз халқына бидің әділдігі мен ақылгөйлігін көрсете білген. Жырау көп ел аралап, Қырым, Солтүстік Кавказ, Дон өзені бойында болған.

Шалкиіз - ұлы жыршы. Бізге жыраудың 600-ден аса өлең шумақтары жеткен. Белгілі өлеңдерінің бірі «Ер Шобан» туралы дастанында ақын батырдың ерлік істерін жырлайды. Шалкиіздің шығармалары адамға рухани күш беріп, даналық сөздері мақал мен мәтелге айналған. Ол «Дүниеге бекер келмедім десең, өмірде артыңда жақсы бір іс қалдырғаның дұрыс» деген өсиет қалдырған.

Өз халқының нағыз ұлы Шалкиіз жырау өз шығармаларында адамгершілікті, махаббат пен қайырымдылықты, өз туысына деген жанашырлық жэне Отанды сүю туралы толғанысын халқына жеткізе білген.

  Жарияланған-2015-11-24 16:30:32     Қаралды-19961

Мәлімет сізге көмек берді ма

ҚАЛҚАН

...

Қалқан - қолға ұстап қолданылатын қорғаныс жарағы. Атына сәйкес денені оқтан, қарудан қалқалау арқылы қорғайды. Көшпелілердің калқандары ат үстінде шайкасуға қолайлы болу үшін шағын, жеңіл етіп жасалған. Қалқанға әр түрлі материалдар: тал шыбықтарын, ағаш

ТОЛЫҒЫРАҚ »

ҚҰРАЛАЙ СҰЛУ БЕЛГІСІ

...

Қазақ поэзиясының жұлдызы Иса Байзақовтың «Құралай сұлу» атты поэмасы бар. Бұл поэмада Құралай сұлудың қайғылы да қасіретті тағдыры суреттеледі.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

ТҮЙЕ ТІКЕН –

...

Түйе тікен - биіктігі 2 метрге дейін жететін, екі жылдық, шөп тектес өсімдік. Сабағы тік өседі, жоғарғы жағында бұтақтары көп болады.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

ЭЛЕКТРОНДАР ДЕГЕНІМІЗ НЕ?

...

«Электрон» сөзі грек тілінен «янтарь» деп аударылған.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

ҰСТА, ЗЕРГЕРЛЕРДІҢ ҚҰРАЛ-ЖАБДЫҚТАРЫ

...

Көрік - ұста, зергерлердің түрлі металдарды балқытып, қыздырып, өңдеу үшін қолданатын, оттыққа жел беріп тұратын құралы. Көріктің «қос көрік», «қол көрік», «мес көрік», «аяқ көрік» деген түрлері бар.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

Жалынды кемпірқосақ

...

Жалынды кемпірқосақ ең сирек кездесетін атмосфералық феномендердің бірі болып табылады – ол кемпірқосақтардан жасалынған бұлт сияқты көрінеді. Ол ешқандай да кемпірқосақ емес және отқа қатысы да жоқ, бірақ бұл табиғат құбылысы ешкімді де енжар қалдырмайды

ТОЛЫҒЫРАҚ »