КУЛТЕГІН ЕСКЕРТКІШІ
Категориясы: Тарих
Күлтегін ескерткіші 1889 жылы орыс археологиялық-экспедициясының басшылығымен Көкшін-Орхон өзенінің оң жағалауынан Кіші-Цайдам деген жерден табылған. Бұл ескерткіш Түрік империясының тарихы жайлы әңгімелейді.
Ескерткіш Білге қағанның кіші інісі, оның серігі, қайсар жауынгер және қолбасшы Күлтегін ханзадаға арналған. Лат ғалымы Вильгельм Томсен ескерткіштегі жазудың кілтін тауып, оқып шыққан.
Автор түркі халқын бірлік пен ерлікке шақырады. Шығыс түркілердің Тан династиясының өзгісінен азат етіліп, жеңіске жеткені және қағандардың ерлігі мен Күлтегіннің жауынгерлік жорықтары жырланады. Ескерткіштің жоғарғы жағына айдаһар бейнесі ойып жасалған. Мәтін тек түркі руналық жазуымен ғана емес, қытайдың иероглифтерімен де таңбаланған. Өйткені Күлтегін ханзада аяқ астынан қайтыс болған кезде Білге қаған Қытайдан шеберлерді арнайы шақыртқан. Даңқты жауынгердің өлімін жоқтауға көрші мемлекеттерден көптеген адамдар келген.
Жарияланған-2015-11-18 18:19:41 Қаралды-19794
ҰСТАУҒА БАЛҒА НЕГЕ КЕРЕК?
Мына жарық дүниеде бір адам өмір сүріпті. Нар көтергендей күшті екен. Ертеңнен қара кешке дейін қап-қара түтін қаптаған ұстаханада ұсталық етіпті.
БАЙЫРҒЫ ҚАЗАҚ ӨЛШЕМДЕРІ
Ертеректе Шығыс елдерінде ұзындық өлшемдері ретінде адамның дене бөліктерінің өлшемі негізге алынған. Ол өлшем бірліктерін елі, тұтам, қарыс, сүйем, кез, сай кез, құлаш, шақырым деп атаған.
БҰЛ БАСҚАТЫРҒЫШ ӨНЕРТАПҚЫШТЫ МИЛЛИОНЕР ЕТТІ
Рубик кубигі туралы ең қызықты деректер оқуға шақырамыз.
ГРЕК ЖАҢҒАҒЫНАН ЖАСАЛҒАН КӘЗИНЕК
Шыныдай жылтыр қатты, қант-сірне шырынында қайнатылған грек жаңғағынан түратын тағам. Мөлшері 40х40 мм төрт бұрышты болады.
Бразилияда 100 машина жанамалап жүре беретін жол бар
Қалалық бір аңыз бар, Монументальды білік әлемдегі ең кең жол болып табылады, ол жолмен «[100 - 160] автомобильдер жанамалап жүре алады».
ДУАДАҚ
Дуадақ - далалы жерде кездесетін ірі құстың бірі. Республикамызда дуадақты шөл және шөлейтті, далалы жерлерде кездестіруге болады. Басы мен мойны сұр, арқасы жирен түсті, бауыры ақшыл, қанаты ақ, қанатының ұшы ғана қара болып келеді.