ӘЛЕМДЕГІ ЕҢ ЖЫЛДАМ ҚҰСТАР
Категориясы: Табиғат
Құстар - жердің ең жылдам тіршілік иелері, өйткені жануарлар әлемінің құрлық немесе суда жүзетін құстарының бірде-бір өкілі олармен жылдамдығымен салыстыра алмайды. Ең жылдам қандай құс деген сұраққа тек олардың ұшу ерекшеліктеріне қарап бағалаған жағдайда ғана жауап беруге болады, өйткені кейбір құстар ең жоғары жылдамдыққа шүйілгіштік ұшу кезінде жетеді, ал басқа құстар әдеттегі көлденең ұшады.
Сүңгуірлердің ұшу патшасы – қыран құс сапсан, сұңқарлар тұқымдасының өкілі. Қыран құс сапсан ұшқан құсты аңдып, оның үстінен көтеріліп, қанаттарын қайырады, содан кейін жоғарыдан бас салады. Ол шенгелін бүктеп денеге қысып соққы береді. Нақты есептеулер бойынша, шайырды 25° бұрышпен құлатып, секундына 75 метр жылдамдықпен ұшады; түзу сызыққа жақын бұрышпен құлаған кезде жылдамдық секундына 100 метрге немесе 360 км/сағ-қа дейін артады. Қыран құс сапсан 440 км/сағ дейін жылдамдыққа ие екендігінің дәлелдері бар, бұл кейбір ұшақтардың жылдамдығымен салыстырылады. Қыран құс сапсан қазірдің өзінде бір жарым шақырым қашықтықтан аң аулай бастайды.
Сұңқарлар отбасы өкілдерінің ішінен бүркіт ең жүйрік. Шүйілгіп ұшқанда бұл құс 320 км/сағ жылдамдыққа дейін барады.
Көлденең ұшу кезінде ең жылдам құс - ине құйрықты (тікенді құйрықты) шапшаң, 169 км/сағатқа дейін жылдамдыққа жетеді. Алайда, шапшанның жылдамдығы аң аулауына кедергі бола алмайды.
Жағалтай, сұңқарлар тұқымдасының өкілі, көлденең ұшу жылдамдығында шапшаңмен бәсекелесе алады. Жағалатайдың максималды жылдамдығы - 160 км / сағ.
Көлденең ұшу шеберлерінің арасында үшінші орынды фрегат алады, ол 153 км/сағ жылдамдыққа дейін жетеді.
Жарияланған-2020-10-09 15:17:14 Қаралды-10366
КАМЧАТКА

Азияның солтүстік-шығыс бөлігіндегі түбек, Ресей жерінде. Батысы - Охота теңізі, шығысы - Тынық мұхит және Беринг теңізі.
БЕСШАТЫР ЕСКЕРТКІШІ

Бесшатыр - көне қорымдар тобы, сақ дәуірінің аса ірі ескерткіштерінің бірі. Ол Жетісу өңіріндегі Желшағыр тауының бөктерінде орналасқан. Бесшатыр қорымының құрамында 31 оба бар. Бұл ескерткіш б.з.б. VI -V ғасырларға жатады.
КӨМБЕ - КӨМІП ПІСІРГЕН БІР УАҚ МАЛДЫҢ ТҰТАС

Қазақ халқы көмбелерді үйден гөрі түзде көбірек дайындаған. Көмбе - көміп пісірген бір уақ малдың тұтас еті.
ЖЕЛКЕНДІ ҚАЙЫҚ СПОРТ ТАРИХЫНАН

Желкенді кемемен жүзу өнерін дүниежүзіне паш еткен саяхатшылар арасында екі есім ерекше аталады
ҚОЛӨНЕРДЕ ТҮРЛІ-ТҮСТІ ЛАКТАР

Шап-шағын кішкене қорапшаның жып жылтыр қақпағына алтындап өрнек салыныпты. Оның иесінің кім болғаны қазір белгісіз. Бұл бір кезде атақты Лукутин фабрикасынан шыққан темекі сауыт.
КИНЗА НОГУЛЫ

Бұл - кинза дәнінен жасалатын домалақ, томпақ формалы ақ түйіршіктер. Мөлшері шпан ядросындай. Қант шырыны мен ұнға шыланды.