ҰЛТТЫҚ ОЮ-ӨРНЕКТЕР
Категориясы: Өнертабысты
Әдемілік пен әсемдікке құштарлық адамзатқа тән. Көркем бұйымдармен зәулім ғимараттар көңіл-күйді көтеріп, жанды сергітеді. Ежелгі адамдар жын-шайтаннан қорғану және өзін-өзі сәндеу үшін тәндерін нақыштап, киімдерін әшекейлеп, үйлеріне тұмар іліп қойган. Осының нәтижесінде ою-өрнек (орнамент) пайда болған. Орнаментті латынның «ornamentum» сөзінен аударғанда «әшекей, өрнек, бедер» деген мағынаны білдіреді.
Ою-өрнектер көшпелі қазақтардың ежелгі қолданбалы өнерінің маңызды бөлігін құраған. Қазақтар табиғаттың әдемілігіне сүйсіне отырып, өз айналасының сұлулығына да аса мән берген.
Ежелгі шебер қазақтар үшін шабыт көзі табиғат және оның өсімдіктер мен жануарлар әлемі болды. Шеберлер ыдыс-аяқты, киім-кешекті, қару-жарақты, үйлер мен гибратханаларды тамаша әшекейлеген. Тіпті қазақ ұлттық билерінен түрлі өрнектерді көруге болады.
Қазақ халқының ою-өрнегінің алғашқы негізі — «мүйіз» оюы. Олардың атаулары әр түрлі: «қошқар мүйіз», «арқар мүйіз». Оюларда космогондық, зооморфтық, өсімдік тектес және геометриялыц өрнектер көзге түседі. Олардың ішінде «айшық гүл», «шыққан күн», «жұлдыз гүл», «төрт мүйіз» өрнектері кең танылған. Ою-өрнектің 230-дан аса түрі белгілі.
Жарияланған-2015-11-23 19:12:01 Қаралды-12457
БАДАМ ҚОСЫЛҒАН ҮГІЛГІШ ҚАТТАМА
Ұн мен қант араластырылып, кесек-кесек күйінде сарымай немесе маргарин, жұмыртқа (бір жұмыртқа ақ уызы бетіне жағуға қалдырылады), ванилин немесе ұсақ көзді үккішпен үгілген лимон цедрасы
ЖАҢҒАҚ ТҮТІКШЕЛЕР (ТРУБОЧКИ)
Жұмсарған сарымай жақсылап шайқалып, араластырыла отырып оған қаймақ, содан соң аз-аздан ұн қосылады.
ГОТИКА – ГОТТАРДЫҢ АТЫНАН ШЫҚҚАН
ПАРИЖДІҢ қақ ортасында ауыз аштырып, көз жұмғызатын көркем ғимарат тұр. Көкке самғаған асқақ мұнаралар; қабырғадағы ойықтарда - мәрмәр мүсіндер; шатырдын, бұрыш-бұрышына химера деп аталатын құбыжықтар бейнеленген.
ШЕЛПЕК НАНЫ
Бұл - дөңгелек, шет жақтары қалың, ортасы жұқа, үстінен әр жері тесілген, салмағы 0,2 килограмм тағам.
ӘЛЕМДЕГІ ЕҢ «КӘРІ» АҒАШ ТАБЫЛДЫ
Швейцариядағы бір унивөрситеттің ға лымдары сол елде өсетін ағаштарға санақ жургізу кезінде қылқан жапырақты ең «кәрі» шырша ағашын тапқан. Бұл ағаштың жасын ғалымдар қазіргі кезде қолданылатын радиокөміртегі сараптамалық әдіс бойынша анықталған.
ҚҰЛАҚТЫ БАТ-БАТ
Құлақты бат-бат - негізінен, құмды мекендейтін жануар. Інін қатты жерден 1 метрге дейінгі тереңдікте қазады. Қауіп төнсе, құмға кіреді де, басын шығарып, ештеңе байқалмаса, суырылып кете береді. Кейде аяқтарын тарбитып, денесін ширықтырып, аузын кең ашып,