UF

ДОҢҒАЛАҚ ҚЫЗЫҚТЫ ДОМАЛАҚ

Категориясы: Өнер



ДОҢҒАЛАҚ араласпайтын шаруа жоқ. Заводтар мен фабрикаларда зырыл қағып жұмыс істеп тұрған солар, ал автомобилъ доңғалақтары ауыр жүкті немесе мың сан жолаушыларды межелі жеріне дер кезінде жеткізу үшін тас жолмен зулап бара жатады.

Сонда қалай болғаны: бір доңғалақ жол бойымен зымырап тыным таппайды, оның «мен еңбек етіп жүрмін!» дегеніне келісемін. Ал екінші бір доңғалақ тұрған орнынан қозғалмай-ақ «мен де еңбек етіп жүрмін!» дейді.

Расында да, бір орнында шыр айналып, ешқайда бармайтын доңғалақтан не пайда?

Байқап қарасақ, бұлардың да пайдасы бар екен. Және пайда болғанда қандай, шаш етектен!

Дүниедегі «еңбекқор» доңғалақтардың ең байырғысы – КҮЗЕ ДӨҢГЕЛЕГІ. Ертеде кәнігі шебер күзенің жұмыр басына иленген балшық соқтасын қойып, сол қолымен дөңгелекті шыр айналдыратын да, ал оң қолымен балшықтан құмыра, жайпақ табақ немесе тостақ жасайтын. Жұмыр доңғалақ - күзелер қазір де пайдаланылады.

Тек оны қазір қышшының қолы емес, электр моторлары айналдырады.

Бәлкім, сен киіз үйдің шаңырағындай доңғалақ әткеншекке талай мінген шығарсың? Аспалы бесіктегі ыңғайлы орындыққа жайғасып отырған соң, доңғалақ тұрған орнында ақырын айнала бастайды. Сен бірте-бірте көкке көтеріле түсесің. Жоғарыдан қарағанда төмендегі қала алақандағыдай түгел көрінеді.

Теңізде кеме жүзіп келеді. Капитан: «Рульді оңға!», «Рульді солға!» деп, басқару тұтқасын ұстап тұрған адамға бұйрық береді. Бұйрықты естіген теңізші дөңгелек тұтқаны шеңбер құрсауына бекітілген сабынан ұстап, айналдыра бастайды. Ол қалай айналса, кеме солай қарай жүзеді.

КАРУСЕЛЬ - француздың «айналмалы әткеншек» деген мағынаны білдіретін сөзі. Міне, сол әткеншек - дүниедегі ең көңілді доңғалақ. Әсем әуен шалқып тұрған кезде ойыншық аттар, пілдер, самолеттер, ракеталар өздерінің шат көңілді шабандоздарымен бірге шыр айналады.

Ағаш тілетін шеберханада ерте заманнан бері ДОҢҒАЛАҚ АРАЛАР пайдаланылады. Болаттан жасалынған бұл араның, тістері әрі берік, әрі өткір. Доңғалақ шыр айналса болды, оның қылпып тұрған тістері бөренеге сіңіп кете барады.

ТЕАТР ДОҢҒАЛАҒЫ да әткеншекке ұқсайды. Міне, көрермендердің көз алдында - тап-тұйнақтай бөлме. Кенет сахна айнала бастайды. Столды, орындықтарды, диванды алып кетіп, қарсы алдымызға мәуелі ағаштарды, шоқ-шоқ бұталарды алып келеді. Бөлме орнында - қалың орман.

  Жарияланған-2016-09-04 20:59:47     Қаралды-4090

Мәлімет сізге көмек берді ма

ҰСТАУҒА БАЛҒА НЕГЕ КЕРЕК?

...

Мына жарық дүниеде бір адам өмір сүріпті. Нар көтергендей күшті екен. Ертеңнен қара кешке дейін қап-қара түтін қаптаған ұстаханада ұсталық етіпті.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

ТӘУЕКЕЛ ХАН

...

Тәуекел хан (т.ж.б. - 1598 ж.) Қазақ хандығын құрушы Жәнібек ханның ұрпағы болып келеді. Ол - Хақназар ханнан соң аз ғана уақыт хан болған Шығай ханның ұлы. Тәуекел он жылдан астам (1586-98 жж.) хан тағында отырды. Оның билігі кезінде Қазақ хандығы Сібір

ТОЛЫҒЫРАҚ »

Кейбір амфибиялар дене бөлігін қалпына келтіре алады

...

Аксолотль — қосмекенді амбистомалардың кейбір түрлерінің неотениялық дернәсілдері, құйрықтылар отрядының амбистомалар тұқымдасына жатады. Бұл қосмекенділер өз аяқтарын регенерациялаумен шектелмейді.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

БУНГЕ КИІКОТЫ - АТЕРОСКЛЕРОЗКЕ ҚАРСЫ

...

Бунге киікоты, райхан биіктігі 40 сантиметрге дейін жететін, көп жылдық, жартылай бұталы өсімдік.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

ВЕЛОСИПЕД ТАРИХЫНАН

...

Велосипед тебушілер және онымен жарыс жолына шығып бағынушылар ұлы ғалым, суретші Леонардо да Винчиге қарыздар, себебі ұлы ғалым 1495 жылы оның алғашқы жобасын жасапты.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

ҚАҒАЗ ҮЙЛЕР ҚАЙДА САЛЫНҒАН?

...

Жапонияның кейбір аудандарында үйлер өте жұқа материалдардан салынған

ТОЛЫҒЫРАҚ »