ШЫМБҰЛАҚ
Категориясы: Табиғат
Шымбұлақ - таудағы және тау бөктеріндегі бұлақтардың жалпы атауы. Алтай, Жетісу (Жоңғар) Алатауы, Іле Алатауы, Талас Алатауы, Күнгей және Теріскей Алатаулар өңірінде кездеседі. Түркі тіліндегі «шың» деген сөз «терең, тік шатқал» деген мағына береді. Ол біраз дыбыстық өзгерістерге ұшырап, қазак тілінде «шым» деп айтылып жүр. Кейде төңірегін қалың, берік шым басқан бұлақты қазақтар «шымбұлақ» дейді. Ал түркі сөзінен өзгеріп жеткен «шың» сөзі «шыңырау кұдық», «шыңырау» деуге келеді.
Қазақта тік шың басында бұлақ болмайды. Ол табиғат (физика) заңына қарсы болады. Сондықтан түркі тіліндегі «шың» мен казақтын «шым» сөзін шатыстырмау керек. Қазақтын шымбұлағы - жағасында көк майса шөп қалын өскен, шымы берік бекіп өскен жерден аққан бұлақты айтады.
Жарияланған-2015-11-25 21:29:08 Қаралды-9483
ТҰЗДАЛҒАН БАДАМ
Бұл - тұз себіліп қуырылған бадам. Бір килограмын жасауға 902,4 грамм бадам, 270,7 грамм тұз жұмсалады. Осындай рецептімен бадам орнына жер жаңғағы мен өрік дәндері алынып, тұз қосылып қуырылған тағамдар да жасалады.
ЖҮЗІМ ШЫРЫНЫНАН ДАЙЫНДАЛҒАН СІЛІКПЕ
Жүзім шырыны қайнағанша қыздырылып, оған құм шекер қосылады да ол ерігеннен кейін лимон қышқылы және алдын ала бөктірілген желатин салынады. Содан соң тағы да қайнатылады.
БЕСШАТЫР ЕСКЕРТКІШІ
Бесшатыр - көне қорымдар тобы, сақ дәуірінің аса ірі ескерткіштерінің бірі. Ол Жетісу өңіріндегі Желшағыр тауының бөктерінде орналасқан. Бесшатыр қорымының құрамында 31 оба бар. Бұл ескерткіш б.з.б. VI -V ғасырларға жатады.
СЕЛ
Сел - тау өзендерінің арнасында кенеттен пайда болатын, су деңгейі күрт көтерілген және құрамында қатты материалдар (тау жыныстарының қираған өнімдері) көп уақытша тасқын. Сел ұзақ жауған күшті нөсер жауын, мұздың күрт еруі нәтижесінде, өзен арнасына тау
ҚЫТЫРЛАҚ
Ун, сүт, жұмыртқа және қанттан қатты тұщы қамыр иленеді. Ол жұқалап жайылып, арнаулы кескішпен дөңгелектеліп кесіледі де қыздырылған майға ашық сары түске енгенше қуырылып пісіріледі.