UF

БІЛГЕ ҚАҒАН ЕСКЕРТКІШІ

Категориясы: Тарих


Көне түркі жазулары ішінде көлемі мен мазмұны жағынан ең үлкен ескерткіш Түрік қағандығының атақты ханы Білге қағанға арналған. Арам ойлы жақын адамдары зұлымдык жасап, оны у беріп өлтірген. Қағанның құрметіне 735 жылы Орхон өзенінің жанына Кіші-Цайдам деген жердегі тау шатқалына тас мүсін орнатылған. Ескерткіштегі жазу ежелгі түркі және қытай тілдерінде ойылып жасалынған.

Бұл деректерде Білге қағанның ерлігі және түркі халықтарының даңқты жеңістері жайлы баяндалған. Мәтінде тайпалар арасындағы қақтығыстар мен жауынгерлердің шайқастары суреттелген. Ескерткіш о баста тасбақа жонына қойылып, күншығысқа қаратылған. Ол құлпытастан, тасбақа, тас мүсін, арыстан бейнелі мүсін және балбал тастардан тұрған. Қазіргі кезде ескерткіш қағандарды еске алатын граниттен жасалған адамдар мен аңдардың мүсінінен тұратын кешенге орнатылған.

  Жарияланған-2015-11-18 18:28:15     Қаралды-8083

Мәлімет сізге көмек берді ма

АЛМА, ӨРІК, ЖҮЗІМ КЕПТІРУ

...

Алма кептіру үшін тек піскендері ғана іріктеледі.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

ТЕЙГЛАХ

...

Бұл - қантқа салып қуырған жаңғақтарға ұқсайтын, домалақтап пісіріліп қант пен балға салып қуырылған ұннан жасалатын тағам.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

ҚОС АЛУА

...

Қант-сірне шырынымен араластырылған, шайқалып көпіршітілген масса белогына грек жаңғағын салып жасалатын тағам қос алуа деп аталады.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

МҰНАЙ ЖӘНЕ ГАЗ ӨНДІРУ

...

Мұнай - Жер шарының шөгінді қабатында таралған жанғыш майлы сұйық зат. Түсі ашық қоңырдан қараға дейін өзгеретін мұнай жер бетінен 1,2-2,0 км-ден 5-15 км және одан да тереңде жатады. Ол газ тәрізді көмірсутектерімен бірге түзіліп, бірге жүреді. Сондықтан

ТОЛЫҒЫРАҚ »

ҰЛЫ ФИЛОСОФ ПИФАГОР

...

Атақты ежелгі грек философы және математигі Самос Пифагор туралы қысқа қызықты деректер жиналған.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

МАТАҒА СУРЕТ САЛАДЫ МА?

...

Суретшілер өз шығармаларын көбіне-көп майлы бояумен зығыр талшығынан тоқылған кенеп матаға («холст») салады.

ТОЛЫҒЫРАҚ »