ЖЫҒА
Категориясы: Тарих
Ежелгі түркі мемлекеттеріндегі ел билеушілері мен әскербасылар өз дәрежелерін білдіру үшін бас киімдеріне құстардың қауырсынын таққан. Ол жыға деп аталады. Жығалар бас киімнің маңдайына немесе желке тұсына, кейде екі шеке тұсына шаншылады. Соғыс кезінде батырлар жығаны дулығаның төбелдірігіне де орнаткан. Жығаны дулығаға бекіту үшін темір түтікше орнатылып, оған әсемделген кауырсын қадалатын. Кейде дулыға жығалары қауырсын пішінінде тұтас металдан да жасалып, түрлі асыл тастармен, қымбат металдармен әшекейленген. Жыға әскербасының атақ-дәрежесіне қарай біреу немесе бірнеше болып келген. Есік қорғанынан табылған «Алтын адамның» бас киімінің маңдайында қауырсын пішінінде жасалған төрт алтын жыға орнатылған. Екі шекесіне екі ұзын қауырсын жыға тағылған қазақ батырынын дулығасы Орталық мұражайда сақтаулы.
Жарияланған-2015-11-17 18:22:02 Қаралды-3217
ЖАЗУ ҚАЙДАН ПАЙДА БОЛҒАН?
Әр дәуірде адамдар тәжірибелері мен білімдерін өзгелерге әр түрлі тәсілмен беріп отырған. Адамзат тарихындағы тұңғыш кітап - бұл жартас бетіне таңбаланған тас кітаптар.
БЕКТАУ АТА ҮҢГІРІ
Бектау ата үңгірінің кірер аузы едәуір кең. Оншақты қадам басқан соң үңгір іші кеңіп сала береді. Үңгірдің ұзындығы 60-70 қадам, биіктігі 5-10 метр болғандай, Солтүстік Балхаш жанында орналасқан.
ТАУ ҚАЛАЙ ПАЙДА БОЛДЫ?
Бәрінің сыры - жер қыртысында. Ол ешуақытта да тыныш жатпайды: кейде дір-дір сілкініп, бетіндегінің бәрін бір шайқап өтеді; кейде төмен ойысып, ал кейде қатпар-қатпар жиырыла қалады.
ҚЫПШАҚТАР
Қыпшақтар - түркі тілдес тайпалар. Қыпшақтар VII ғасырдан бері белгілі. Қимақтармен X ғасырға дейін тығыз қатынаста болып, олардың тайпалық одағына, кейіннен мемлекетінің құрамына кіреді.