СӘНДІ БҰЙЫМДАР ЖАСАУ ӨНЕРІ
Категориясы: Өнер
Үй-ішілік тұрмыста күніне қанша бұйым қолымыздан өтеді десеңші. Егер соның бәрі суретшінің қолынан шықса, дереу өнер туындысына айналар еді. Осындай керекті де, келісті бұйымдар туғызатын онерді сәнді бұйымдар жасау өнері дейміз.
Міне, стол үстінде қоңырқай құмыра тұр. Оған көктемде көгілдір жауқазын, күзде нарт қызыл не ақ шаңқан астра күлі салынады. Егер әжелеріміз жинап-терген қоқыр соқырды ақтарып көрсек, қып-қызыл әтештер кестеленген қол орамалды жылтылдаған мөлт қара қорапшаларды табар едік.
Ресейде қол өнерімен айналыспаған бірде-бір өлке болған емес. Халық шеберлерінің сиқырлы өнерінің құпиясы ұрпақ тан ұрпаққа асыл мұрадай мирасқа қап отырды.
Волгада әйелдер жылтыраған шырағдан түбіне отырып алып, ұзақты түнге кесте тігетін. Олардың инесінен шығып жатқан әшекей біресе ағаш бұтағын, біресе нәзік гүлді, біресе әйнекке қатқан аязды еске түсіретін.
Қазіргі Горький облысындағы Хохлома селосының ісмерлері ағаш бұйымдарға албыраған күзгі орманның әр алуан өрнектерін нақыштайтын. Киров (бұрынғы Вятка) түбіндегі көне Дымковода мүйізі едірейген кішкене бұғылар, атқа мінген бала, бала әлдилеген күтуші, албыраған-жалбыраған алабажақ киім киген сәнқой әйел - сан алуан ойыншықтар жасалатын. Ол фигуралар әуелі саздан жасалып, пешке сап күйдірілетін, сосын әр алуан түске боялатын.
Халық шеберлерінің қолынан шыққан кілемдерді айтсаңызшы! Қызыл арайдай шұғыла шашқан теке кілемі, ию-қию өрнектер тоғысқан украин, дағыстан, армян, өзбек кілемдері көздің жауын алмай ма!
Төңірегіміз толы сәнді бұйымдар. Мебельдер де, перделер мен киімдер де - түгел дерлік суретшілер салған жоба бойынша жасалған. Халық қол өнері - сәнді бұйымдар жасау өнерінің бір түрі ғана. «Бесеге» - латынның «әшекейлеу» деген сөзі. Декоратор-суретші спектакльдерге декорация жасайды, музейлердің, театрлардың, қоғамдық үйлердің қабырғалары мен төбелерін жасаулайды. Үйлердің сыртқы қабырғаларына сурет салады.
Каменева Е. Кемпірқосақтың түсі қандай? -Алматы: Өнер, 1981. -168 б.
Жарияланған-2016-11-17 11:57:01 Қаралды-5957
НЕГІЗГІ УЛАҒЫШ ЗАТТАРДЫ ҚАЛАЙ КЛАССИФИКАЦИЯЛАУҒА БОЛАДЫ?
Улағыш заттар - адамдарды, малдарды, өсімдіктерді және сыртқы ортаны зақымдауға арналған улы химиялық қосылыстар. Зақымдаушы әсерінің сипатына қарай улағыш заттар мынадай топтарға бөлінеді
ҚАЗАҚТАРДА ЕҢ КӨНЕ ДІННІҢ БІР ТҮРІ
Адамзат баласының тарихында алғашқы қауымдық құрылыстан басталатын ең көне діннің бір түрі шаманизм екені белгілі. Шаман діні қазақ арасында небір азулы діннің түрлерімен, небір аққаптал саяси ағымдармен жағаласа жүріп XX ғасырдың басына дейін жетті.
СҮТ ҚАЙНАТПАСЫ
Сүт қайнатылып, үстіне қант қосылады да ваниль ұнтағы салынады. Оның үстіне бөктірілген желатин салынып, қайнатылады.
ТАҢҚУРАЙ – БЕЗЕУДІ ЕМДЕЙДІ
Таңқурай таулы беткейлерде, бұталардың арасында, тасты жерлерде, сирек ормандардың арасында өседі.
