ТӘУКЕ ХАН
Категориясы: Тарих
Қазақ хандығының аса көрнекті қайраткерлерінің бірі - Тәуке хан. Тәуке (1626 - 1718 жж.) - Салқам Жәңгір ханның ұлы. Ол 1680-1718 жылдар аралығында билік жүргізген. Тәуке хан мемлекетінің астанасы Ташкент пен Түркістан қалалары болды.
Тәукенің тұсында Қазақ хандығы саяси жағынан нығайған, бір орталыққа бағынған біртұтас мемлекетке айналды. Халық зердесінде Тәуке заманы Қазақ хандығының ең бір өркендеген дәуірі, «алтын ғасыры» саналады. Ол 1690 жыл шамасында «Қасым ханның қасқа жолы» мен «Есім ханның ескі жолы» ережелерін жаңғыртып, «Жеті жарғы» деп аталатын жаңа заңдар жүйесін енгізді. Бұл заңдар мемлекетті нығайтуға бағытталды.
Тәуке хандықты билеуде, негізінен, әр жүздің билеріне арқа сүйеді. Ұлы жүзде - Төле биге, Орта жүзде - Қазыбек биге, Кіші жүзде - Әйтеке биге басқару тұтқасын берген. Оның тұсында хан кеңесі, билер кеңесі жұмыс істеп, жыл сайын үш жүздің шонжарларының жиынын өткізу қалыптасты.
Казак хандығында Тәуке тұсында сыртқы жағдайлар біршама тұрақтанып, нығая түсті. Өзі билік құрған кезде Тәуке хан жоңғарларға қарсы табандылықпен күресті. Ол Орта Азияда әмір кұрған Аштархан әулетімен және Ресей, Моғолстанмен сауда-саттық байланыстарын жүргізді, дипломатиялық қатынастар орнатты. Бұхар хандығымен сауданы дамыту мақсатында елшілікті жолға қойды. Бірақ Бұхар хандығымен Сырдария бойындағы калалар үшін кішігірім қақтығыстар болып тұрды.
Халық Тәуке ханның еңбегін бағалап, оны «Әз-Тәуке» деп ардақтаған.
Тәуке хан - билігі казақтың үш жүзіне тараған қазақтың ең соңғы ханы. Ол қайтыс болғаннан кейін олардың әрбіреуінде өз хандары сайланып, тұтас мемлекет жүздерге қарай ыдырап кетті. Тәуке хан 1715 жылы қартайған шағында дүниеден өтті. Ол да барлық ата-бабалары сияқты Түркістанда жерленген.
Жарияланған-2015-11-13 17:30:48 Қаралды-50681
МАРСТЫҢ ТҮСІ НЕГЕ ҚЫЗЫЛ?
Егер сендер түнгі аспанда өздеріңе қарап жымың қағып тұрған қызыл жұлдыз көрсеңдер бұл - Марс дей беріңдер. Марс - біздің Жердің ең жақын көршісі.
Жапон көпірі
Көпірлер әртүрлі болады: төмен, биік, ұзын, қысқа, ажырайтын, аспалы. Бірақ, Жапонияда орналасқан Ешима Охаши көпіріне қарап, шын мәнісінде осындай нәрсенің бар екендігіне сену өте қиын және оны тұрғындар белсенді түрде қолдануда.
ЖҮЗІМ ШЫРЫНЫНАН ДАЙЫНДАЛҒАН СІЛІКПЕ
Жүзім шырыны қайнағанша қыздырылып, оған құм шекер қосылады да ол ерігеннен кейін лимон қышқылы және алдын ала бөктірілген желатин салынады. Содан соң тағы да қайнатылады.
КӨКШЕТАУ ҰЛТТЫҚ ТАБИҒАТ САЯБАҒЫ
Көкшетау ұлттық табиғат саябағы - Көкшетау қаласынан оңтүстік-батысқа қарай 60 шақырым жердегі қорықтық аймақ. Ақмола облысының Айыртау, Зеренді аудандары аумағында орналасқан. Құрамына Шалқар, Зеренді көлдері, Айыртау шоқылары, қалың қарағайлы орман кіре
АЛАШ АВТОНОМИЯСЫ
Алаш автономиясы 1917 жылы -13 желтоқсанда Орынбор қаласында өткен II Жалпықазақ съезінде құрылды. Құрамына Бөкей елі (Еділ мен Жайық аралығы), Орал, Торғай, Ақмола, Семей, Жетісу, Сырдария облыстары кіретін болды. Өзін қорғауы үшін Алаш автономиясының Қа
АДАМНЫҢ ЖАҒЫМСЫЗ ҚАСИЕТТЕРІ
Арамзалық - арамдығы жоғары, ниеті жаман адамның қасиеті. Арамза адам өзгелерді алдасам, олардан пайда тапсам деген ниетпен жүреді. Алайда өзгеге жамандық ойлаған адамның өзінде еш уақытта жақсылық болмайды.