UF

ДҮНИЕДЕ ЕҢ ЖЫРТҚЫШ ҚАЙ АҢ?

Категориясы: Жануарлар


Біз әуелі ең ірі жыртқыштардың бірі - аң патшасы арыстанды аузыңа алғандықтан, әңгімемізді содан бастайық. Арыстанның тоя жеуі үшін жиырма килограмм ет жетіп артылады. Артылғанын шүйебөрілерге қалдырып, жататын көлеңке іздеп кетеді. Арыстанның жеген тамағы асқаннында ұзақ корытылады. Өйткені жыртқыш атаулының бәрі етті ұзақ шайнап жатпайды, жұлып алғанын жұта береді. Арыстан жиі тамақтанбайды. Екі-үш күнде бір-ақ қоректенеді. Соған қарағанда арыстан үнемі тоқ жүре бермейтін секілді. Күніге жейтіні орта есеппе он килограмға да жетпейді екен.

Жолбарыс та сирек тамақтанады. Содан ұзақ уақыт бойы қорек іздемейді. Қарны ашкан кезде қайтадан аңға шығып жатпай, тығып кеткен жемтігін тауып жейді.

Қабылан да, сілеусін де, тіпт қасқыр да сен ойлағандай соншалықты мешкей емес. Ірі жыртқыштар жайында жұрт «қаскүнем», «қаһарлы», «қан-құмар» деген сөздерді жиі айтады. Шын мәнінде, тіпті де олай емес. Жыртқыштар арасында кейде қатты шайқастар болатыны рас. Қаншама қаһарлы болса да, олардың шайқастары әлсізінің өлімімен аяқталмайды. Көбінесе жеңілген аң ырылдап, жарасын жалауға кетеді. Ал жеңгені оның соңынан ермей қалып қояды.

Егер жолбарыстар мен қара қабыландарда таңдана білетін қасиет болса, онда төбелескіш қасиетімен олардың өзін таң-тамаша қалдыра алатын жәндік те бар. Ол - кәдімгі көртышқан. Жартылай соқыр жерқазғыш, домаланған семіз көртышқан біз ойлағандай жуас емес. Егер екі көртышқанның жер асты жолдары түйісіп екеуі кездесе қалса, қанды шайқастың көкесі сонда болады. Бірі өлмей тынбайды.

Көртышқанның мешкейлігі соңдай, қасқыр да, жолбарыс та, арыстан да оның шаңына ілесе алмайды. Ол бір тәулік ішінде әр күн сайын өз салмағындай жемтік жейтін болса қайтер еді? Ойласаң, жаның түршігеді.

Көртышқан күндіз-түні бірдей тынбай жем іздеумен болады. Оның қорегі - жер құрты, личинкалар, қоңыздар. Қыстыгүні ұйықтап жатқан кесірткені көре қалса, оны да жеп қояды, Жазда жердегі құс ұяларын іздеп тауып, балапандарды да қылғытады.

Жертесердің мешкейлігі көртышқаннан да асып түседі. Оның бір тәулікке жейтін жемтігі өз салмағынан төрт есе көп.

  Жарияланған-2016-09-17 11:34:17     Қаралды-7692

Мәлімет сізге көмек берді ма

ЛИНОГРАВЮРА ҚАЛАЙ ЖАСАЛАДЫ?

...

Қазір сендер көріп отырған сурет тек аң және қара бояудан ғана тұрады. Бұл - гравюра. Бірақ ол ағаштан емес, линолеумнен ойылып көшірілген.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

ЖҰМЫРТҚА МЕН СҮТТЕН ЖАСАЛҒАН СІЛІКПЕ

...

Қантқа қосып араластырылған жұмыртқаның сары уызы қайнатылған жылы сүтпен бірте-бірте ерітіліп, ыстың суға қойылады да, ұдайы араластырыла отырып, аздап қоюландырылады.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

СОЛТҮСТІК МҰЗДЫ МҰХИТ

...

Жер шарындағы ең кіші мұхит

ТОЛЫҒЫРАҚ »

ӨРІКТЕН ӘР ТҮРЛІ ТАҒАМДАР ЖАСАУ

...

Жемісінің құрамында каротин (А провитамині), А1, В1, В2, С, Р, РР витаминдері, қант, алма, лимон қышқылдары, 24,9% протеин, 40% май, илік заттары болады.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

ЖАҢҒАҚ КӘМПИТТЕРІ

...

Терең табаға қант салынып, жақсы жанып жатқан отқа қойылады. Ол ашық қоңыр түске енгенше қыздырылып, жаңғақ дәндері қосылады да бәрі жақсылап тез-тез араластырылады.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

ШЕГІРТКЕЛЕР ТУРАЛЫ ҚЫЗЫҚТЫ ДЕРЕКТЕР

...

Шегірткелер туралы алғаш рет 8000 жыл бұрын шумер жазбаларында кездеседі.

ТОЛЫҒЫРАҚ »