UF

ЖАЗДЫГҮНІ ШҰБАР, АЛ ҚЫСҚА ҚАРАЙ АППАҚ

Категориясы: Жануарлар


Аңдардың бірі жауынан ағаш қуысына, екіншісі қар астына, үшінші біреулері індеріне жасырынып құтылады. Ал қоян «ұның бірін де істей алмайды. Оның жауы тіпті көп: қасқыр, ит, түлкі, бұлғын, сілеусін, үкі, бүркіт, поляр жапалағы - толып жатыр.

Сонда да уайымдап жатқан қоян жоқ. Тіршілігін жалғастыра береді. Сенетіні - тұмсығы, ерекше сақ құлағы, күйрік аяғы, оңайшылықпен байқала бермейтін тоны. Қоян жазда сұр болады. Жерде де сұр түс, шалғын арасында көзге шалына бермейді. Оның үстіне қоян түнде тіршілік ететін аң. Жайылуға ымырт үйірілген кезде шығады. Ал қараңғыда оны байқау тіпті қиын.

Қысқа қарай қояндар түлейді. Бұрынғы ескі жүнінің орнына, қалың да, жаңа түбіт өсіп шығады. Ор қояндардың түлегеннен кейінгі түбіті ашық сұрғылт болып келеді, ал ақ қояндардың түбіті мүлдем аппақ болып өседі. Ақ қоян бұтаның түбінде бұғып жатқан кезде, бұта түбіне жел үріп тастаған қардан айырып алу қиын. Ал егер жақындай қалсаңыз, жалт береді де - ғайып болады. Ізін шиырлап кетеді. Содан соң тауып көр! Қысқа қарай қоян ғана емес, ақ тышқан мен аққулақ та түсін өзгертеді. Солтүстік құрлары жаздыгүні шұбар, ал қысқа қарай аппақ болады. Көктем шыға барлығы «киімдерін қайта ауыстырады».

Қоянның көздері шарасынан шығып, бадырайып тұрады. Сондықтан да ол қарсы алдындағыны ғана емес, екі қапталындағыны, сондай-ақ арт жағындағысын да бір мезгілде көре алады. Терісі көзге оңай байқала бермейтін болғандықтан, томардың түбінде жатқан қоянды ешкім аңғармайды, есесіне қоян айналасындағының бәрін көріп жатады.

  Жарияланған-2016-09-16 17:59:26     Қаралды-18498

Мәлімет сізге көмек берді ма

КҮНДІЗ КӨРІНЕТІН ЖҰЛДЫЗ ҚАЛАЙ АТАЛАДЫ?

...

Бұл - аспандағы ең жарык жұлдыз, жарықтығы сондай, азанда - барлық жұлдыз өшкен кезде Таң шапағымен бірге жарқырап тұрады, ал ақшамда көк жузінде бар жұлдыздан озып, ең алдымен көрінеді.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

КОНЬКИ ТЕБУ СПОРТЫ ТАРИХЫНАН

...

Көк мұз үстіндегі ұстараның жүзіндей коньки самғау кімді болса да елеңдетпей қоймайтыны баршаға аян сезім.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

КОСМОНАВТАРДЫҢ КОСМОС ҮЙІ

...

Космонавтардың 2 үйі болады: бірі - Жерде, екіншісі - космоста. Бірі Жер үстінде тапжылмай тұрса, екіншісі сол Жерді өзінің орбитасы - шеңберлі жолымен спутникше шыр айналады.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

ӘЛЕМНІҢ 9 ТАҢҒАЛАРЛЫҚ АҒАШТАР

...

Өсімдіктердің мыңдаған түрлері жер шарының түкпір-түкпірінде өсетін ғаламат ағаштар, оның ішінде 9 түрлері төменде келтірілген.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

Болашаққа көзқарас

...

Тесла шын мәнісінде тамаша адам болды. Міне оның 1908 жылы жазғаны – 60-тан астам жыл бойы компьютерлік желілер дами бастағанға дейін.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

ҚОЙ МЕН ЕШКІНІҢ ҚАДІР-ҚАСИЕТІ

...

Қой мен ешкі көшпелі елдердің, соның ішінде қазақтардың ерте замандардан бері малданған түлігінің бірі һәм бірегейі. Қой түлігін қазақ негізгі байлықтың көзі санап: «Қой - байлық, жылқы сәндік», «Қойлы бай, қорлы бай» деген.

ТОЛЫҒЫРАҚ »