ЕЖЕЛГІ ТҮРКІЛЕР
Категориясы: Тарих
ЕЖЕЛГІ ТҮРКІЛЕР
Ежелгі түркілер туралы мәлімет тұңғыш рет б.з.-дың 542 жылындағы қытай жылнамаларында кездеседі. Қытай жазбаларының айтуынша, түркілер ғұндардың ұрпақтары болып табылады. Ал көне аңызға сәйкес, түркілер касқырдан тараған ұрпақ деп есептеліп, «Ашина» (қасқыр) әулеті атанған. Ашина тайпасы VI ғасырдың ортасына дейін жужандардың қол астында болады. VI ғасырдың ортасынан бастап билікті қолына алған Бумын түркілердің басын біріктіріп, Түрік қағандығын (552 - 745 жж. өмір сүрген) құрады. Түрік мемлекетінің алғашқы билеушісі Бумын қаған болып есептелінеді, оның мұрагерлері, яғни балалары Қара Ыссық (Қараессе) пен Мұқан қағандар жужандарды талқандауды аяқтайды.
Түркілер шығысында Тынық мұхиттан бастап, батысында Қара теңізге дейінгі ұлан-ғайыр даланы қол астына қаратқан. Бүгінгі Қазақстан жері сол замандарда осы бір аса қуатты Түрік мемлекетінің құрамында болған. Мемлекетті Ашина әулетінен тарайтын мұрагерлер басқарған. Билік, әдетте, балаларына, бірге туған ағайындарына немесе жақын туыстарына көшіп отырған. Түркілердің жоғарғы ел билеушісі «қаған» деген лауазымга ие болған.
Түркілер, негізінен, көшпелі мал шаруашылығымен айналысқан. Олар үй жануарларының жаңа түрлерін шығаруға көп көңіл бөлген. Сонымен қатар елдің бір бөлігі жер өңдеумен, қолөнер кәсібімен, саудамен айналыскан. Қалалар, қоныстар салған. Басқа елдермен сауда және мәдени қарым-қатынас орнатқан. Ұлы Жібек жолының үлкен бөлігін қолдарында ұстап, иелік еткен.
Жарияланған-2015-11-12 14:49:12 Қаралды-22139
ЖАҢҒАҚ КӘМПИТТЕРІ
Терең табаға қант салынып, жақсы жанып жатқан отқа қойылады. Ол ашық қоңыр түске енгенше қыздырылып, жаңғақ дәндері қосылады да бәрі жақсылап тез-тез араластырылады.
НЕЛІКТЕН АДАМДАР ҒАРЫШҚА ҰШАДЫ?
Спутниктер мен орбиталық станциялар ғарышта көптеген жұмыстарды орындайды.
ДІРІЛДЕКТІ ҚАЛАЙ ДАЙЫНДАУҒА БОЛАДЫ?
Үйітіліп, әбден тазартылған сиырдың сирағы бірнеше бөлікке бөлінеді де кастрюльге салынып, су құйылады.
КОМЕТА
КОМЕТА (грек. kometes) - құйрықты жұлдыз, дәл мағынасы ұзыншашты - аспанда оқта-текте тұманданған объект түрінде байқалып, жұлдыздарға қатысты орын ауыстыратын және әдетте центрінде қылаң түйіртпегі (ядросы) бар, Күн жүйесіндегі аспан денесі.
