ДИУАНИ ХИКМЕТ
Категориясы: Әдебиет
«Диуани Хикмет» («Ақыл кітабы») - Қожа Ахмет Иасауидің сопылықты (суфизм) жыр еткен әдеби шығармасы.
Қожа Ахмет Иасауи қазақ даласында ислам дінінің нығаюына зор ықпал жасаған ғұлама, әулие адам болған. Шамамен 1093 жылы (кейбір деректерде 1041, 1103 жылы) ежелгі Исфиджаб қаласында дүниеге келген. 1166 жылы Иасы (Түркістан) қаласында қайтыс болған.
«Диуани Хикметтің» түпнұскасы сақталмаған. Сақталған көшірмелерінің ішіндегі ең ескі нұсқасы XV ғасырдың орта кезінде араб әрпімен жазылған. Бертін келе «Диуани Хикмет» Қазан (1887-1901), Стамбұл (1901), Ташкент (1902 -11) баспаларынан жарык көрді.
Ақын өз кітабын Орталық Азия түркілеріне кезінде түсінікті болған шағатай тілінде дүниеге әкелген. Бұл араб тілінде жазылған Құран Кәрім мен түрлі хадистерді жергілікті түркі халықтарының түсініп оқуына мүмкіндік берді. Сонымен қатар осы кітап арқылы түркі халықтары сопылық ағыммен кеңінен танысты. «Диуани Хикмет» - әрбір адамды имандылыққа, ізгілікке, жоғары адамгершілік қасиеттерге жетелейтін шығарма. Оның авторы - ақын, түркі халықтарының рухани көсемі, діни ғұлама Қожа Ахмет Йасауи.
Жарияланған-2015-11-19 14:20:46 Қаралды-11207
ОРМАН – БІЗДІҢ БАЙЛЫҒЫМЫЗ!
«Ағаш ексек біз, не еккеніміз?» деген жолдармен басталатын өлеңі бар. Бұл сұрауға әрбір маман әрқалай жауап берер еді.
МАЛАЙСАРЫ БАТЫР
Малайсары (шамамен 1700 жылы дүниеге келген, 1756 жылы қайтыс болған) - Орта жүздің батыры әрі биі. Шыққан тегі - Орта жүздің арғын тайпасының бәсентиін руынан. Акесі Тоқтауыл - батыр, балуан болған кісі.
КӨҚТЕМДІК ЖАНАРГҮЛ
Көктемдік жанаргүлдің шикізаты аптекаларда тұнба жасау үшін, ал заводтарда галенді препараттар мен гликозидтер алу үшін қолданылады.
МЕЙІЗ ШӘРБӘТІ
Кастрюльге қойытылған сүт, қант және су құйылып, қыздырылады да үздіксіз араластырыла отырып қайнатылады.
БҰҚАР ЖЫРАУ
Бұқар жырау 1668 жылы Баянауыл жерінде дүниеге келген. Жүз жылдан аса өмір сүрген Бұқар шамамен 1781 жылы қайтқан. Әкесі Қалқаман арғын руынан шыққан атақты батыр болған.
ШҰБАТТЫҢ ДӘРУЛІК, ШИПАЛЫҚ ҚАСИЕТТЕРІ
Шұбат та қазақ халқының дәстүрлі сусындарының бірі. Сонымен қатар бұл сусынның дәрулік, шипалық қасиеті де бар.