МЕТРО ҚАЙ ЖЕРДЕ ЖӘНЕ ҚАШАН ПАЙДА БОЛДЫ?
Категориясы: Тарих
Метро - теміржол көлігінің бір түрі, оның жолдары көшелерден алшақ, көбінесе жер асты.
Бірінші метро желісі Лондонда (Ұлыбритания) салынды. Оның ұзындығы небәрі 3,6 км болды және 1863 жылы 10 қаңтарда ұшырылды. Оны «Metropolitan Railways» компаниясы салған, аударғанда «Астаналық темір жолдары» дегенді білдіреді. Осы атаудан «метрополитен» сөзі шыққан, ол әлі күнге дейін көптеген елдерде қолданылады.
Пойыздарды жер астында жүргізу идеясын кім ойлап тапты және ол не үшін қажет болды?
19 ғасырдың ортасына қарай саяхатшы Лондон вокзалдарынан Англияның кез келген жеріне дерлік жете алады. Бірақ бүкіл қаланың өзінде адамдар негізінен атпен және арбамен қозғалды. Лондонға жолаушылар тасымалдайтын теміржол бағыттары қаланың негізгі бизнес және сауда орталығына жете алмады. Бір станциядан екіншісіне жетудің ыңғайлы жолдары болмады.
1843 жылы Исабард Брунельдің жетекшілігімен Темза астындағы туннель ашылды. Бұл жаңалық жерасты темір жолының ыңғайлылығы мен сенімділігін дәлелдеді. Содан кейін Лондонның заң кеңесшісі Чарльз Пирсон 1846 жылы қаланың негізгі теміржол вокзалдарын байланыстыратын жер асты желілерін тарту туралы ұсыныс жасады. North Metropolitan Railway Co 1853 жылы құрылды және 1860 жылы қаңтарда Истон алаңында алғашқы туннель қазылды.
Бірінші метро желісінде 7 станция болды және сапар 33 минутқа созылды. Вагондарда газды жарықтандыру болды, Daily Telegraph газетінің хабарлауынша, газетті оңай оқуға болатындай жарқыраған. Ашылған күні әрқайсысы 4 вагон тартатын 6 локомотив әр 15 минут сайын жолға шығып, екі бағытта барлығы 120 рейс жасап, осы уақыт ішінде 30 мың жолаушыны тасымалдады. Бұл көлік түрінің ыңғайлылығы барлық күткеннен асып түсті және сол 1863 жылы Лондонда ұзындығы 30 км сақина желісін салу туралы шешім қабылданды. Ол 1868 жылы 1 қазанда Оңтүстік Кенсингтон станциясындағы бірінші желіге қосылып ашылды. Осылайша, алғаш рет бір жерасты трассасынан екіншісіне көшу мүмкіндігі туды.
Алғашында пойыздарды кокспен (көмірмен) жүретін паровоздар тартты. Сондықтан пойыздар туннельге күкірт түтінінің бұлттарын шашады. 1890 жылы 4 қарашада бу тартқышы электрлік тартқышқа ауыстырылды.
Жарияланған-2024-04-19 16:16:14 Қаралды-376
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ПРЕЗИДЕНТТІК МӘДЕНИЕТ ОРТАЛЫҒЫ
Астана қаласындағы ғылыми және мәдени-ағарту мекемелерінің бірі - Президенттік мәдениет орталығы. Орталық 2000 жылы 27 қазанда ашылды. Ол жұртшылықты Қазақстан халықтарының тарихи-мәдени жәдігерлік мұраларымен, сондай-ақ дүниежүзілік мәдениет және өнер жа
ҚҰЙРЫҚ-БАУЫР: ДАЙЫНДАУ ТӘСІЛІ
Қойдың құйрық майы мен бауыры салқын сумен жуылып, тазартылады. Содан соң қазанға су құйылып, отқа қойылады.
БАДАМ ҚОСЫЛҒАН ҮГІЛГІШ ҚАТТАМА
Ұн мен қант араластырылып, кесек-кесек күйінде сарымай немесе маргарин, жұмыртқа (бір жұмыртқа ақ уызы бетіне жағуға қалдырылады), ванилин немесе ұсақ көзді үккішпен үгілген лимон цедрасы
ҚОЙ МЕН ЕШКІНІҢ ҚАДІР-ҚАСИЕТІ
Қой мен ешкі көшпелі елдердің, соның ішінде қазақтардың ерте замандардан бері малданған түлігінің бірі һәм бірегейі. Қой түлігін қазақ негізгі байлықтың көзі санап: «Қой - байлық, жылқы сәндік», «Қойлы бай, қорлы бай» деген.
ЖҮГЕРІ НЕМЕСЕ БИДАЙ ҮЛПЕГІНЕН ЖАСАЛҒАН ҚУЫРМА (печенье)
Жұмыртқа қантпен және ванильді қантпен қосылып, 40-50 градусқа дейін қыздырылады. Содан соң шайқай отырып, бөлме температурасына дейін салқындатылады.
