ТОНЫКӨК ЕСКЕРТКІШІ
Категориясы: Тарих
Ақылгөй Тоныкөктің құрметіне қойылған тас тақта өзінің бұйрығы бойынша шамамен 716 жылы қашалып жасалған. Бұл ескерткіш 1897 жылы Баин-Цокто шатқалынан табылған. Қазіргі кезде ол Моңғол Республикасының астанасы - Улан-Батор қаласынан 60 шақырым жерде орналасқан.
Түркі қағандарының ұлы кеңесшісі болған Тоныкөк ірі билікке иеленген. Маңызды мемлекеттік істерді шешіп, үлкен жауынгерлік жорықтарды басқарған. Көне жазбаларда Тоныкөктің қытай білімін алып, шығыс дипломатиясының қыр-сырын жете меңгергені жайлы айтылады.
Көшпелі өмірді аса құрметтейтін Тоныкөк түркі халқына және оның билеушілеріне сенімді де адал қызмет еткен. Бүкіл көшпелі тайпалардың бірігуін куаттап, түркі мемлекетін нығайтуға бар күш-жігерін салған. 725 жылы қаған ордасына барған қытай мәмілегері Юань Чженьнің пікірінше, Тоныкөк әміршінің зор ықыласына ие қажырлы тәжірибелі қарт болған. Ол ұлы қаған ордасының төрінен орын алған.
Тоныкөк ұзақ өмір сүрген. Оның гранитке кашалып жазылған колжазбалары арқылы өз ата-бабаларымыздың тарихын білеміз.
Жарияланған-2015-11-18 18:10:33 Қаралды-13097
ЕЖЕЛГІ ТҮРКІЛЕР
Ежелгі түркілер туралы мәлімет тұңғыш рет б.з.-дың 542 жылындағы қытай жылнамаларында кездеседі. Қытай жазбаларының айтуынша, түркілер ғұндардың ұрпақтары болып табылады.
ҰСТАЛЫҚ ӨНЕР
Ұста - әр түрлі металдан, темірден тұрмыста тұтынатын түрлі бұйымдар мен шаруашылыққа қажет құрал-саймандар, қару-жарақтар, т.б. жасайтын адам. Кейде ұстаны «темірші», «темір ұстасы» деп те атайды. Ертеректе ұсталарды қара ұста, ақ ұста деп екі топқа бөлг
ЖАЗДЫГҮНІ ШҰБАР, АЛ ҚЫСҚА ҚАРАЙ АППАҚ
Аңдардың бірі жауынан ағаш қуысына, екіншісі қар астына, үшінші біреулері індеріне жасырынып құтылады.
АЛТЫБАҚАН
Ертеректе ауыл сыртына кұрылған алтыбақан жастардың кешке ойын-сауық құратын жері болған. Оны қазақтың ежелгі ұлттық ойыны деп те атайды. Алтыбақан көшпенді халық үшін өте қолайлы, себебі тез жиналып, тез құрылады.
КОСМОНАВТАРДЫҢ КОСМОС ҮЙІ
Космонавтардың 2 үйі болады: бірі - Жерде, екіншісі - космоста. Бірі Жер үстінде тапжылмай тұрса, екіншісі сол Жерді өзінің орбитасы - шеңберлі жолымен спутникше шыр айналады.
