ҚҰМАЙ ҰЯСЫ
Категориясы: Әдебиет
Сауыр мен Сайхан тауларын қақ жарып ағып жатқан өзеннің бойында құз жартас бар. Мұнда алып құс ұясының орны жатыр. Әбден сарғайып, көнеріп кеткен үлкен ағаш бұтақтарынан және шөп қалдықтарынан жиылған ұяны халык «Құмай ұясы» деп атайды. «Ұя осындай үлкен болғанда, құмайдың өзі қандай болды екен?!» деп жұрт таң қалады екен. Ел арасында осы ұя туралы мынадай аңыз бар көрінеді.
Ерте заманда Малай деген қойшы болыпты. Бір күні оны құмай деген алып құс көтеріп, қалың кұз жартастың ішіндегі балапанына әкеліп тастапты. Енді Малай балапанмен бірге құс әкеліп берген аң, мал етін жеп, күн көреді. Шыңыраудан қалай шығудың амалын ойластыра бастайды. Аң мен малдың тарамысын есіп арқан жасайды.
Күз келіп, балапан өсіп, ер жетеді. Бір күні Малай құстың екі аяғына арқанды байлайды. Өзі сол арқанға асылып жатады. Біраздан соң енесі келіп, балапанын ертіп жоғары көтеріледі. Арқанға белінен асылып жатқан Малай да бірғе ұшады. Екі құмай қатар ұшып, Сайхан тауының басына қонады. Малай болса құстың аяғындағы арқанды шешіп қала береді. Құмайлар ұшып кетеді.
Осылай бір жаз жоғалып кеткен Малай еліне оралады. Оны көрген жұрт тапқырлығына риза болады. «Малай, тасқа түсуің қалай?» деген мәтел осыдан қалған екен.
Жарияланған-2015-11-20 12:40:04 Қаралды-5065
КОНЬКИ МҰЗДА СЫРҒАНАЙДЫ АЛ ЕДЕНДЕ НЕГЕ СЫРҒАНАМАЙДЫ?
Сен аяғыңа коньки байлап жатып, оның мұз бетінде сырғанауы табиғат заңдарымен толық үйлесетіні жөнінде ойланып бас қатырмайсың да.
ЖҮГЕРІ КЕКСІ
Жүгері және бидай ұнына сода қосылып елекпен еленеді. Жұмыртқа, қант, тұэ, ванильді қант және айран (простокваша) араластырылады.
ҚҰЛАҚТЫ БАТ-БАТ
Құлақты бат-бат - негізінен, құмды мекендейтін жануар. Інін қатты жерден 1 метрге дейінгі тереңдікте қазады. Қауіп төнсе, құмға кіреді де, басын шығарып, ештеңе байқалмаса, суырылып кете береді. Кейде аяқтарын тарбитып, денесін ширықтырып, аузын кең ашып,
ХАЛЕЛ ДОСМҰХАМЕДОВ
Досмұхамедов Халел (1883-1939 жж.) - қоғам және мемлекет қайраткері. Х.Досмұхамедов - тарихшы, табиғаттанушы, тілтанушы, әдебиетші, ауыз әдебиетін жинап, насихаттаушы, аудармашы, дәрігер, ұстаз. Туған жері - казіргі Атырау облысының Қызылқоға ауданы.
