UF

КАРЛҰҚТАР

Категориясы: Тарих


Қарлұктар - түркі тілдес тайпалар. Бұл тайпа туралы алғашкы деректер б.з.-дың V ғасырынан белгілі. Қарлұқ кағандығы (766-940 жж.) VIII ғасырда Жетісу жеріне ойысып, 940 жылға дейін өмір сүрген. Қарлұқтар қазақ керін - Жоңғар Алатауынан осы күнгі Оңтүстік Қазақстан облысына дейінгі аралықты жайлаған. Қарлұқ жерінің үлкен болғаны сонша, оны батысынан шығысына қарай кесіп өту үшін сауда керуені 30 күндей уақыт жүреді екен. Мұны араб саяхатшысы ибн Хаукал жазып кеткен.

Қарлұк билеушілері ежелгі Тараз бен Суяб қалаларын өздеріне астана еткен. Қарлұқ көсеміне «жабғу» лауазымы берілген. Олардың негізгі кәсібі көшпелі мал шаруашылығы болған. Жылқы, қой, ешкі, сиыр, түйе малдарын ұстаған. Халықтың кейбір бөлігі егіншілікпен айналысып, арпа, тары, бұршақ, атбас бұршақ өсірген. Өзге халықтарға қарағанда, бақша өсіруді жетік менгерген. Сонымен қатар сауда-саттық жасап, қолөнер кэсібіне де көңіл бөлген.

Қарлұқ елінде 25 қала мен қалашықтар тұрғызылган, оның ішінде: Исфиджаб қазіргі Сайрам), Тараз, Құлан, Мерке қалалары бар. Олар Ұлы Жібек жолының бойында орналасып, Оңтүстік Қазақстан және Жетісу өңірінің экономикалық және мәдени дамуына, қалалардың гүлденуіне, сауда-саттықтың өркендеуіне ықпал еткен.

  Жарияланған-2015-11-12 15:05:12     Қаралды-4467

Мәлімет сізге көмек берді ма

ЖАГАЛТАЙ

...

Жағалтай көгершіннен сәл-ақ үлкен. Дене тұрқы - 35 см, салмағы 170-350 г. Жағалтай аталу себебі - сырт түсі қара жағал болып келеді. Жағалтайдың ту сырты қара қоңыр, бауыры ашықтау, сары жолақ тартып, сағал-сағал болып тұрады.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

Неге қаламның қақпақшасы осылай болуы тиіс?

...

Шарлы қаламды барлығы біледі. Бірақ, қаламның қақпақшасы неге осылай болатынын ешкім ойламаған.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

БАРЫС

...

Барыс - биік тауда мекендейтін ерекше сымбатты жыртқыш аң. Ол өте айлакер, күшті әрі шапшаң. Жемін биік тасты жерден, кейде кұз арасынан аңдып отырып, 15 метрге дейінгі биіктіктен секіріп, аса ептілікпен ұстай алады. Ұсак жануарлар мен кұстардан басқа, ке

ТОЛЫҒЫРАҚ »

ТӨЛЕГЕН ДОСМАҒАМБЕТОВ

...

Досмағамбетов Төлеген Сәбитұлы (1940-2001) - мүсінші, Қазақстанның еңбек сіңірген өнер қайраткері. Ол 1940 жылы Солтүстік Қазақстан облысы Уәлиханов ауданы Мұртық ауылында дүниеге келген. Алматы көркемсурет училищесін (1959), Ленинград кескіндеме, мүсін ж

ТОЛЫҒЫРАҚ »

ҚАЛҚАН

...

Қалқан - қолға ұстап қолданылатын қорғаныс жарағы. Атына сәйкес денені оқтан, қарудан қалқалау арқылы қорғайды. Көшпелілердің калқандары ат үстінде шайкасуға қолайлы болу үшін шағын, жеңіл етіп жасалған. Қалқанға әр түрлі материалдар: тал шыбықтарын, ағаш

ТОЛЫҒЫРАҚ »

ТАСЖАРҒАН - АСҚАЗАН ЖҰМЫСЫН РЕТТЕЙДІ

...

Тасжарған – көп жылдық, шөп тектес өсімдік. Биіктігі 75 см-ге дейін жетеді. Негізгі тамыры бұтақты, бірнеше мойын тамырлы, түсі қоңыр.

ТОЛЫҒЫРАҚ »