МЫСЫҚТАР ҚАШАН ҮЙ ЖАНУАРЛАРЫНА АЙНАЛДЫ?
Категориясы: Жануарлар
Соңғы уақытқа дейін ежелгі мысырлықтар мысықтарды алғаш қолға үйреткен деп есептелді және бұл біздің дәуірімізге дейінгі 2 мың жыл бұрын болған. Дәл осы уақытқа дейін тарихқа дейінгі ең көне мумиялар мен олардың папирустар мен ғибадатханалардың қабырғаларындағы бейнелері жатады. Мысықтардың Ежелгі Египетте жоғары құрметке ие болғаны және олар тіпті Бастет, Секмет және басқа құдайлар арқылы бейнеленген Мысыр құдайларының пантеонына енгізілгені белгілі.
Алайда, адамдар көшпелі өмір салтынан отырықшы өмір салтына көшіп, егіншілікпен айналыса бастаған кезде, алғашқы мысықтар әлдеқайда ертерек қолға үйретілген деген болжамдар бар. Дәнді жейтін кеміргіштермен күресу керек болды, ал мысықтар бұл үшін ең қолайлы болды. Біздің эрамызға дейінгі 8-мыңжылдықта мысықтардың суреттері тастар мен қыш ыдыстарда пайда бола бастағаны мұндай болжамдарды растайтын сияқты. Бірақ бұл әлі де талассыз дәлел емес еді: біздің алыстағы ата-бабаларымыз ежелгі суретшілерді сұлулығымен және сымбатымен қызықтыратын емес, жабайы жүнді жануарларды бейнелей алар еді.
Ақырында, жақында үй мысықтары шамамен он мың жыл бойы адамдармен қатар өмір сүргені туралы сөзсіз дәлелдер пайда болды. Жерорта теңізіндегі Кипр аралындағы Шилоу Рокамбос қаласында француз археологтары жерлеуді қазды, ол жерден табылған теңіз қабықтары, балталар, шақпақтан жасалған құралдар мен жылтыратылған тастар, жосаның бөліктері және басқа да зергерлік бұйымдарға қарағанда, кейбір асыл және байларға тиесілі адам. Ал жақын жерде мысық жерленген кішкентай бейіт болды. Шамасы, ол бұл адамның үйінде тұрып қана қоймай, оның жақсы көретін үй жануары болған. Ғалымдар тіпті оның тұқымын анықтай алды - бұл дала мысығы.
Археологтар мысықтың «барлық құрметпен» жерленгеніне күмәнданбайды, әйтпесе оның қаңқасы соншалықты жақсы сақталмаған болар еді. Сонымен қатар, адам да, мысық та басын батысқа қаратып, бір-біріне қатармен жатады. Ежелгі әдет-ғұрып бойынша, ол иесі қайтыс болғаннан кейін о дүниеде онымен бірге жүру үшін арнайы өлтірілгені анық. Бұл тоғыз жарым мың жыл бұрын болған!
Жарияланған-2024-04-19 15:53:40 Қаралды-147
САРЫМСАҚ - АС ҚОРЫТУ ЖҰМЫСТАРЫН ЖАҚСАРАДЫ
Бронх демікпесін, шеменді, тұмауды, қан қысымының көтерілуін емдеу үшін халық арасында сарымсақ кеңінен қолданылады.
ИТМҰРЫН ҚАЙНАТПАСЫ
Итмұрынның кепкен жемістері іріктелінеді. Тазаланып жұылып, ұсақтап тұрайды да үстіне қайнаған су құйылып, ыдыстың қақпағы жабылып
ҚЫСТЫҢ ЕҢ СУЫҚ АЙЛАРЫ
Қаңтар мен ақпан - қыстың ең суық ай лары. Шаруақор қазақ кейде бұл екі айға жан бітіріп, тіл беріп сөйлетіп қоятыны бар.
ОБИДАҢДОН КАРАМЕЛІ
Мөлдір, сырты оралмаған, кесілген батон формалы карамель осылай аталады. Қолданылатын бояуларға байланысты әр түрлі келеді.
ЮАНЬ ПАТШАЛЫҒЫ
Юань патшалығы - 1271-1368 жылдар аралығында қазіргі Моңғолия және Қытай аумағында салтанат құрған мемлекет. Мемлекеттің негізін Шыңғыс ханның немересі Құбылай қалаған.
ЕРТІС БОЙЫ
Ертіс бойы өңірі Қазақстанның солтүстік-шығысымен ағатын еліміздегі ең ұзын өзен (1698 км) - Ертіс алабын алып жатыр. Ертіс бойында Шығыс Қазақстан және Павлодар облысы орналасқан. Қытайдан бастау алатын (Зайсан көліне дейін «Қара Ертіс» дейді) бұл өзен е