UF

АРАБ ЖАЗУЬІ - дүние жүзіне латын жазуыная кейін ең көп тараған жазу. Біздің заманымыздың 4 ғасырдың шамасында Арабияда арамей жазуы негізінде жасалып, 7-8 ғасырларда араб жорықтары нәтижесінде мұсылман дінімен бірге көп елге жайылған. Араб жазуы оңнан солға қарай жазылады. Араб алфавитінде 28 әріп бар. Олардың әрқайсысы сөздің басында, ортасында, аяғында немесе жеке келуіне  байланысты (алиф, даль, заль, ра, за, уау-дан басқалары) 4 түрлі жазылады. Араб жазуында дауыссыз дыбыстарды ғана белгілейтін әріптер бар. Дауысты дыбыстар сол әріптердің астына, үстіне әр түрлі диакритик белгілер қою арқылы беріледі (диакритик белгілер Құранда, сөздікте, өлеңде, әліппеде міндетті түрде қойылады). Тек қана үш өріп (алиф, уау, йа) дауысты дыбыстардың орнына қолданылады. Әрбір өріп белгілі бір санды да білдіреді. Арабтар ислам дінін қабылдағаннан кейін (б. з. 7 ғ.) Араб жазуының негізгі 2 түрі (куфи, насхи) пайда болды. Куфи (Евфрат бойындағы Куфа қаласының атынан шыққан) - әшекейлі жазу, әуелде Құран үшін міндетті деп саналған. Мемлекеттік мәні бар жазбалар да куфимен жазылған. Насхи (нәсхи) көбінесе әдеби және ғылыми текстерді папирус т. б. жұмсақ материалдарға жазу үшін пайдаланылған. Араб жазуы барлық араб елдерінде, Иран, Ауғанстан, Пакистан, Қытай (Шыңжаң), Малайя, Индонезияда және Африкадағы кейбір мемлекеттерде қолданылады. Латын алфавитіне көшкенге дейін СССР-дегі қазақ, азербайжан, өзбек, түрікмен, тәжік, татар, башқұрт т. б. халықтар да Араб жазуын пайдаланған. Дүние жүзіндегі халықтың 10%-тейі Араб жазуы қолданады.

Әдеб.: Юшманов Н. В. Строй арабского языка. -Л., 1938; Ковалев А. А., Шарбатов Г. Ш. Учебник арабского языка. 2 изд., 1960; Крачковский И. Ю. Над арабскими рукописями. 4 изд., М., 1965; Халидов Б. З., Учебник арабского языка. -Таш., 1965.

Мәлімет сізге көмек берді ма

  Жарияланған-2021-07-01 17:04:34     Қаралды-527

Ірімшіктен жасалған ай

...

Мүмкін, Ай тек балалардың елестетуінде ғана үлкен, домалақ ірімшіктің түйірі сияқты пайда болуы мүмкін.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

ИТМҰРЫН ҚАЙНАТПАСЫ

...

Итмұрынның кепкен жемістері іріктелінеді. Тазаланып жұылып, ұсақтап тұрайды да үстіне қайнаған су құйылып, ыдыстың қақпағы жабылып

ТОЛЫҒЫРАҚ »

ЛИМОН ЖӘНЕ МАНДАРИН НУГАСЫ

...

Жүзім немесе курага мен бадам салынып, бұлғанған кәмпит массасы, яғни белокпен шайқалған қант-сірне шырыны осылай аталады. Өлшенетін етіп шығарылады.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

ЦИФРЛАР ҚАЙДАН ПАЙДА БОЛҒАН?

...

Бүгінде екі жердегі екінің төрт екені тіпті мектеп табалдырығын аттай қоймаған бүлдіршінге де белгілі.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

Көздің көруіне пайдалы суреттер

...

Көзге сәбіз, қаражидек, көзге арналған жаттығулар және демалыстар пайдалы екендігі барлығына мәлім. Көздің көруіне жақсы әсер ететін ерекше суреттердің бар екендігін білесіздер ме?

ТОЛЫҒЫРАҚ »

АЛАШОРДА

...

Алашорда - Алаш автономиясының үкіметі. Алашорда Ұлт Кеңесі деп те аталды. Үкімет 1917 жылы желтоқсан айының 5-13 күндері Орынборда өткен II Жалпықазақ съезінде сайланды. Алашорда мүшесі болып Қазақстанның барлық аймақтарынан 15 адам сайланды. Үкіметтің т

ТОЛЫҒЫРАҚ »