АУА
Категориясы: Ғылым
АУА – жер атмосферасын құрайтын, негізінен азотпен оттектен тұратын газдар қоспасы. Ауа су мен жер қыртысының құрамында да болады. Ауа мен судың әсерінен жер бетінде аса маңызды геологиялық процестер жүріп жатады. Ауаның негізгі құрам бөлігі оттек – тыныс алу үшін өте қажет. Оттек пен жануарлар мен өсімдіктер тыныс алады, ал өсімдіктер көмір-қышқыл газын ассимиляциялағанда оттекті атмосфераға кері қайтарады. Азот белоктар құрамына кіреді. 18 ғасырдың ақырына дейін Ауа элемент деп саналған. Оның құрамының күрделі екенін 1775-1777 жылдар А. Лавуазье анықтады. Осы кездегі дәл анықталған Ауаның құрам бөлігі төмендегідей.
Газдар аты |
Колем бойынша, % |
Салмақ бойынша, % |
Азот |
78,10 |
75,51 |
Оттек |
20,93 |
23,15 |
Аргон |
0,933 |
1,286 |
Көмірңышңыл газ |
0,03 |
0,04 |
Гелий |
5 ∙ 10-4 |
7 ∙ 10-5 |
Неон |
1,8 ∙ 10-3 |
1,2 ∙ 10-3 |
Криптон |
1 ∙ 10-4 |
3∙10-4 |
Ксенон |
9 ∙ 10-6 |
4 ∙ 10-5 |
Озон |
1 ∙ 10-6 |
- |
Радон |
6 ∙ 10-18 |
- |
Сутек |
5 ∙ 10-5 |
3 ∙ 10-6 |
Әдеб.: Бірімжанов Б. А. Жалпы химия. А., 1962; Некрасов Б. В. Курс общей химии. -М.-Л., 1952.
Жарияланған-2019-12-19 15:17:51 Қаралды-8637
ҚЫЛҚАН ЖАПЫРАҚТАРДЫҢ БҰТАҚТА ҰЗАҚ САҚТАЛУЫНЫҢ СЫРЫ НЕДЕ?

Қарағай, шырша, самырсын, аршалардың жапырақтары бұтағында түспей 3 жылдан 10 жылға дөйін сақталады. Солай десек те, жапырақтары мүлдем түспейді - деу дурыс емес. Себебі жыл сайын бірді-екілі жапырақтары түсіп, оның орнын жас жапырақтары алмастырып тұрады
АБАЙДЫҢ ҚАРА СӨЗДЕРІ

«Абайдың қара сөздері» - қазақтың ұлы ақыны Абайдың өмірінің соңғы жылдары жазылған пәлсапалық шығармасы. Барлығы 45 сөзден (тараудан) тұрады. Бұған «Бірер сөз қазақтың түбі қайдан шыққандығы туралы» деген тарихи мақаласы да қосылады.
ТҰШ БАУЫРСАҚ

Бұл көбінесе мерекелерде ғана дайындалады. Сүтке, майға, қантқа және жұмыртқаға ұн қосылып, қамыр иленеді.
АЛМА ҚАЙНАТПАСЫ

Қабығы аршылып, өзегінен тазартылған алма салқын суға салынып, дайын болғанша қайнатылады.
КҮРЕҢОТ - НЕРВ ЖҮЙЕСІН ТЫНЫШТАНДЫРАДЫ

Күреңот – биіктігі 2 метрге дейін жететін, көп жылдық, шөп тектес өсімдік.