УҚОРҒАСЫН – НЕВРАЛГИЯНЫ ЕМДЕЙДІ
Категориясы: Өсімдікті
УҚОРҒАСЫН – АКОНИТ ДЖУНГАРСКИЙ
Уқорғасын – биіктігі 1 метрден асатын, көп жылдық, шөп тектес өсімдік. Тамыр сабағы бір-бірімен тізбектеле байланысқан көптеген түйнектерден тұрады. Сабағын кейде түк басқан, кейде түксіз жылтыр болып келеді және түзу өседі. Тамыр жапырақтары өсімдік гүлдей бастағанда құрап қалады. Сабақ жапырақтарының сағақтары бар. Өсімдіктің жоғарғы ұшындағы жапырақтары отырмалы, сына тәрізді 5 бөліктен тұрады. Әр бөліктің өзі жіңішке 2-3 жапырақша құрайды. Гүлдері көкшіл түсті, ірі, өсімдіктің ұш жағында шоғырланған. Гүл тостағаншасы да гүл тәжі сияқты 5 жапырақшадан кұралады. Оның ең жоғарғы жапырақшасы басқаларының үстін жауып төмен қарай салбырап тұрады. Уқорғасын маусым-шілде айларында гүлдейді, шілде-тамыз айларында жеміс береді.
Қазақстанда біріне-бірі өте ұқсас Жоңғар уқорғасыны мен Қарақол уқорғасыны өседі. Екеуінің де дәрілік қасиеттері бірдей. Қарақол уқорғасынының биіктігі 2 метрге жетеді. Өсімдік тау басындағы шабындықтарда, бұталардың арасында, орманды жерлерде өседі. Дәрі жасауға өсімдіктің тамырын пайдаланады. Құрамында аконитин, аконин, мезаконин, типаконитин, зонгорин деген алкалоидтер бар.
Уқорғасын халыққа өте ертеден-ақ белгілі болған. Өсімдікті садақ оқтарын улауға, қасқырды, жолбарысты өлтіруге пайдаланған. Уқөрғасынның құрамындағы аконитин алкалоиды аса улы. Оның 0,003-0,004 грамының өзі-ақ адамды уландырып өлтіріп жіберуі мүмкін. Өсімдіктің тамыры да аса улы.
Уқорғасынның спиртті тұнбасын дене сыртына жағу арқылы бастың сақинасын, тіс, ревматизм, подагра ауруларын және невралгияны емдейді. Өсімдіктің тамырын жинаған кезде сақ болған жөн. Өйткені тамыр тұйнегінің уы қолдың терісі арқылы денеге сіңуі мүмкін. Одан адам уланса, денесінің әр жері қышиды. Ауыздың, өңештің, жұтқыншақтың, қарынның қабырғаларынан жан кетіп қалған сияқты сезіледі. Адамның аузынан сілекей ағады, басы айналады, тоңып қалтырайды. Қөзінің қарашығы үлкейеді. Мұндай жағдайларда тезірек дәрігерге көрінген жөн.
Жарияланған-2016-07-15 17:30:50 Қаралды-9324
ЕЖЕЛГІ ҮРГЕНІШ
10 ғасырда жазған араб географтарының (Ибн Хордадбек, Макдиси) айтуынша, Үргеніш бүкіл Хорезмде көлемі жағынан екінші қала болған.
ТУДЫ ҚАСТЕРЛЕУ
Сап түзеп тұрған қалың әскердің алдына ту сән-салтанатпен әкелінген. Керней- сырнайлар тартылып, барабан, дабыл соғылып, бас колбасшы туға қымыз бүріккен. Қымыз - ежелден келе жатқан көшпелілердің сусыны. «Туға қарап қымыз бүрку» көшпелілердің ат жалын та
ӨШІРГІШ НЕЛІКТЕН ӨШІРЕДІ?
Алдына қағаз жайып, қолына қарындашты алса болғаны, көп кешікпей-ақ бір тамаша сурет дайын тұрады.
КЕМПІРҚОСАҚТЫҢ ЖЕТІ ТҮС
Аспан төрін айқара керіп кемпірқосақ орнапты. Оның түсі қандай? Дәлірек айтсақ, онда қанша түс бар? Күн спектрі қанша түстен тұратын болса, онда да сонша түс бар.