ТӘТТІМБЕТ
Категориясы: Адамдар
Тәттімбет Қазанғапұлы (1815-1862) - шертпе күйдің негізін қалаған классик күйші-сазгер. Ол Қарағанды облысындағы Мыржық тауының бойында дүниеге келген. Ол жастайынан өнерлі ортада өскен. Оның ата-бабаларының ішінде кемеңгер билер, ақылды шешендер, қалжыңқой адамдар көп болған. Тәттімбеттің күй шеберлігін игеруіне әкесі ықпал еткен. Әкесі Қазанғап орта дәулетті, өнерге жақын кісі болған.
Тәттімбеттің шығармашылығы қазақтың музыка тарихында ерекше орын алады. Аспапты музыкада шертпе күйлер дәстүрлі күй мектебіне жатады. Тартылу, шертілу әдісі бөлек болады. Асықпай, баяу қос ішекті алма-кезек даралап шертуді қажет етеді. Әр түрлі қағыстармен қуа тартуды көтермейді. Ол - «Сылқылдақ», «Былқылдақ», «Алшағыр», «Бес төре», «Балбырауын», «Сарыжайлау», «Қосбасар» (бірнеше нұсқасы бар), «Көкейкесті» т.б. күйлердің авторы.
Тәттімбеттің 40-тан астам күйі бар. Оның күйлеріне әсерлі, асқан лирикалық сарын. ойшыл, қиялшыл жанның терең сезім толғаныстары тән.
Жастайынан өнерге құмар болып өскен Тәттімбеттің таланты тасада қалмады. Ол шығарған күйлер талай буынның рухани азығына айналды.
Жарияланған-2015-11-24 19:04:37 Қаралды-6731
ҚАҒАЗДЫ ТАПҚАН КІМ?
Ежелгі Египетте болашақ хатшы-жылнамашыларды әуелі сөздердің, әріптердің таңбаларын балшыққа емес, папирусқа жаздырып үйреткен.
ТАУ ҚАЛАЙ ПАЙДА БОЛДЫ?
Бәрінің сыры - жер қыртысында. Ол ешуақытта да тыныш жатпайды: кейде дір-дір сілкініп, бетіндегінің бәрін бір шайқап өтеді; кейде төмен ойысып, ал кейде қатпар-қатпар жиырыла қалады.
ИТМҰРЫННАН ЖАСАЛҒАН КӘМПИТ
Итмұрын жемістері жуылып, дәнінен тазаланады да, кастрюльге салынып, үстіне су құйылады. Сөйтіп бәсең отқа қойылып, жұмсарғанша қайнатылады.
БАРСАКЕЛМЕС ҚОРЫҒЫ
Барсакелмес қорығы Арал теңізінің Барсакелмес аралында 1939 жылы құрылды. Бұл арал сазды, тақырлы, құмды болғандықтан, өсімдіктері де, негізінен, шөл далалық. Негізгі өсімдігі - сексеуіл. Қорықта қарақұйрық, ақбөкен мекендейді.
ЖЕМІС ЧУРЧХЕЛАСЫ
Бұл - аршылған грек жаңғағынан жасалып, жеміс-мармелад қабатымен қапталатын тағам. Түтікшелердің диаметрі 35-40 мм, ұзындығы – 250-260 мм.
ШОКОЛАДТЫ РАХАТ-ЛУКУМ
Какао ұнтағы қосылатын мармелад сияқты тағам осылай деп аталады. Бетіне қант ұлпасы себіледі. Формасы төрт бұрышты болады.