ШИЕ ӘР ТҮРЛІ ТАҒАМДАР ЖАСАУ
Категориясы: Тағам
Шие - раушан гүлділердің алхоры тұқымдас тармағына жататын ағаш өсімдігі. Шие жемісінің құрамында В1, С витаминдері бар. 10-15% қант, органикалық қышқылдар болады. Шиенің қабығында 5-7% танинин заты бар, діңінен шие желімі ағады. Тұқымында май көп. Сондықтан шие бағалы жемісті өсімдік болып саналады. Көбінесе жемісін кептіріп, консерві жасап, тосап, компот, кисель, желе, сироп, шарап түрінде сақтауға болады.
Шиеден компот жасау. Піскен шие жемістерін таңдап алып, жеміс сағағын алып тастап, жуып, бұрын әзірлеп қойған банкаларға салып, қайнап тұрған қантты сиропты үстіне құяды (сироп жасау үшін 1 литр суға 500 г қант салып қайнатады). Банкалардың үстін қақпақпен бастырып, ыссылығы 50° суы бар кастрюль ішіне орналастырып (0,5 литрлік банкаларды 8 мин, литрлік банкаларды 10 мин, 3 литрлік банканы 30 мин қайнатып) стерилизациялайды. Сонан кейін банка аузын мықтап, ашылмайтын етіп жауып суытады.
Тұтас шиенің өзін сақтау әдісі. Пісу дәрежесіне қарай шиені сорттап алады. Жеміс сабағынан және ұрылып, зақымдалғанынан тазартады. Толық піспегенін алып тастайды. Тазартылып алынған шие жемістерін суық сумен бірнеше рет жуып, бұрын әзірлеп қойған баңкаларға салады. Банканы шайқап, шиені тығыздап орналастыру керек. Сонан кейін шие үстіне қайнап тұрған су құяды. Банкалардың аузына қақпақ жауып, ішінде 50° ыссы суы бар кастрюльге қойып стерилизациялайды. Егер банка 0,5 л болса - 8 мин, литрлікті - 10 мин, 3 литрлікті 30 мин қайнатады. Стерилизациялап болғаннан кейін банкалардың аузын ауа кірмейтіндей етіп жауып, суытады. Бұл әдіспен әзірленген шиені тосап, компот, кисель және варениктер жасауға пайдалануға болады.
Сүйексіз шие жемісі қалай сақталады. Жақсы піскен шие жемістерін таңдап адып, суық сумен жуып, жеміс сағағынан, сүйекшесінен айырады. Банкаларға толтырып, тығыздап салып, қайнап тұрған су құйып, аузын қақпақпен бастырып, ішінде 40° ыссы суы бар кастрюльге стерилизациялайды. Егер банкалар 0,5 литр болса 15 мин, литрлік болса 20 мин қайнатады. Стерилизациялап болғаннан кейін банкалардың аузын жақсылап жауып суытады. Осы жолмен сақталған шие жемісін вареник, джем, тұздық, пюре, компот, тосап жасауға, самсаны толтыруға қолданылады.
Жарияланған-2016-04-11 16:45:26 Қаралды-6928
ҚАЗАҚ ХАНДЫҒЫНЫҢ ДӘСТҮРЛІ АЙМАҚТЫҚ-ӘКІМШІЛІК ҚҰРЫЛЫМЫ
Казақ хандығының аймақтық-әкімшілік құрылымының негізі жүздер болып табылады. Жүздер тайпалық-рулық бірлестіктерден тұрды. Қазақ халқы, негізінен, XV-XVI ғасырларда қалыптасқан Ұлы жүз, Орта жүз және Кіші жүзден құралды.
ЖҰЛДЫЗДЫҢ ҚҰЙРЫҒЫ БОЛА МА?
Кейде аспан әлемінде өзгеше бітімді «құйрықты» жұлдыздар пайда болады. Оларды ғылым тілінде комета деп атайды.
БАДАМ ТҮТІКШЕЛЕР
Ішіне бадам дәні салынған қамырдан жасалатын тағам осылай деп аталады. Қамырды дайындау әдісі, оны бөлу жолдары, сондай-ақ температурасы мен ылғалдылығы жаңғақ түтікшелерін жасағандағыдай. Ішіне салу үшін бадам пайдаланылады.
ШЕГІРШІН – ПОДАГРАНЫ ЕМДЕУ ҮШІН ҚОЛДАНЫЛАДЫ
Шегіршін ылғалды шабындықтарда, орманның шеттерінде, сайларда, өзен жағасында, бұталардың арасында өседі.
ТӘУКЕ ХАН
Қазақ хандығының аса көрнекті қайраткерлерінің бірі - Тәуке хан. Тәуке (1626 - 1718 жж.) - Салқам Жәңгір ханның ұлы. Ол 1680-1718 жылдар аралығында билік жүргізген. Тәуке хан мемлекетінің астанасы Ташкент пен Түркістан қалалары болды.