UF

ҚАБАНБАЙДЫҢ ТУЫ

Категориясы: Тарих


1864 жылы қытай басқыншылары бүкіл Шығыс Түркістан аймағына шабуыл жасайды. Осы ұлт-азаттық соғыста қазақ, дүнген, ұйғырлар Шәуешек қаласындағы кытай қамалын ала алмай бөгеліп қалады. Сонда дүнген әскерін басқарған Бор батыр қазақ қолбасшысы Әділбек батырға:

- Менің колыма Қабанбайдың туын, сауытын бер, астыма ат бер. Қабанбайлап ұран сап шабамыз. Егер ту жығылса - шабуылды тоқтатарсыңдар. Жығылмаса - артымнан шабыңдар, - деген екен. Осылай, Қабанбайдың туының астына жиналған көтерілісшілер қытай қамалын алыпты. XVIII ғасырдағы жоңғар соғысындағы Қабанбайдың жеңісті туы басқа халықтар арасында да қасиетті саналған.

Байырғы кезде әскери белгі ретінде қолданылған түрлі әскери рәміздер болған. Алғашқы қауым кезінде тайпа көсемдерінің билік белгісі болған ағаш таяқ мемлекеттер қалыптаскан соң асатаякка айналды. Кейін асатаяқтардың басына түрлі рәміздік белгілер орнатылып, дәрежені білдіретін заттар, таспа бау, шашақ, т.б. тағыла бастады. Ал әскерилер мұндай дэреже белгілерін найзаның үшына тақты. Осылайша хандардын. патшалардың, әскербасының, батырлардың дэреже белгісі - байрак, жыға пайда болды. Өз әскерін өзге әскерлерден, жау әскерінен айыру үшін жауынгерлерге айырым белгісі - жалау таққан. Ал, ту әскердің қасиетті рэмізі саналған. Сыртқы пішімінде, мэнінде ұқсастык болғандықтан, қазіргі түркі тектес халықтар тілінде ту, байрақ, жалау атаулары бір-бірінің синонимі ретінде қолданыла береді.

  Жарияланған-2015-11-17 18:16:39     Қаралды-5061

Мәлімет сізге көмек берді ма

ЖАГАЛТАЙ

...

Жағалтай көгершіннен сәл-ақ үлкен. Дене тұрқы - 35 см, салмағы 170-350 г. Жағалтай аталу себебі - сырт түсі қара жағал болып келеді. Жағалтайдың ту сырты қара қоңыр, бауыры ашықтау, сары жолақ тартып, сағал-сағал болып тұрады.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

БАЛЫҚШЫЛЫҚ

...

Балықшылық бұрындары қазақта кең тарамаған, тек үлкен, балығы мол сулардың -жағасында жұт немесе басқа себептермен көшу-қонуға шамасы келмей қалған қазақтардың ғана айналысатын кәсібінің түрі еді. Балық табиғат-ананың сыйы болғандықтан, Атырау, Арал, Балқ

ТОЛЫҒЫРАҚ »

ХАЛЫҚТЫҚ АЗАМАТТЫҚ ҚОРҒАНЫСЫ

...

Халықтық азаматтық қорғанысы - бейбіт уақытта және соғыс кезінде еліміздін, халқы мен халық шаруашылығын дұшпанның жаппай зақымдаушы және басқа шабуыл жасау қаруларынан қорғау үшін, соңдай-ақ зақым ошақтарында, апатты су тасқыны аймақтарында, стихиялық ап

ТОЛЫҒЫРАҚ »

ҚАРА АЛХОРЫ ҚОСЫЛҒАН КҮРІШ

...

Күріш күрмегінен тазартылып, жуылады, кептіріліп қуырылады. Мұқият жуылған қара алхоры жартылай дайын болғанша қайнатылады да дәндері алынып тасталып, жіңішкелеп тілінеді.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

ШЕГІРТКЕЛЕР ТУРАЛЫ ҚЫЗЫҚТЫ ДЕРЕКТЕР

...

Шегірткелер туралы алғаш рет 8000 жыл бұрын шумер жазбаларында кездеседі.

ТОЛЫҒЫРАҚ »

КУРАГАДАН ЖАСАЛҒАН САМБУК

...

Іріктелген курага мұқият жуылып, салқын суға салынады. 1-2 сағат бөктіріп алынады да дайын болғанша қайнатылып, содан соң үккішпен үгіледі.

ТОЛЫҒЫРАҚ »