ТҰРЫМТАЙ
Категориясы: Жануарлар
Сұңқар тұқымдасына жататын жыртқыш құстардың бірі - тұрымтай. Қазақ құсбегілері тез көндіккіштігі үшін көбінесе ұядан алып, баулып, баптайтын болған. Көгершіннен сәл-ақ үлкен, шағын құс. Тұрымтайдың бітімі сұлу, көзі мөлдір болып келеді. Дене тұркы - 30 см.
Тұрымтайдың жоны қара қоңыр, бауыры қызғылт, сұр болып келеді. Ұясын жерге, жартасқа, ағаш басына салып, 3-5 жұмыртқа басады. Балапандарын ұсақ жәндіктермен асырайды да, жетіле келе балапандарына ұсак құстар мен дала тышқандарын тасиды. Тұрымтай, әсіресе, ұсак құстарды ілетін ұшқыр құс. Онымен бөдене, бұлдырық тарғақ, қызғыш сияқты құстарды аулауға болады. Әдетте, тұрымтай алатын құсын теуіп түсіреді.
Тұрымтайды да қырғи сияқты бауырын оң қолдын алақанына жатқыза, уыстай ұстап, нысана еткен құсына тас сияқты лақтырады. Мұны құсбегілер тілінде «мүскектеп салу» дейді.
Тұрымтайдың басқа құстарда бола бермейтін бір ғажап қасиеті - адамға ерекше үйірсектігі. Міне, осындай қасиеті үшін тұрымтай қазақ құсбегілерінің сүйкімді де сүйікті құсы болған.
Жарияланған-2015-11-17 15:16:16 Қаралды-5953
САБУНИ АЛУАСЫ
Бұл сап-сары болғанша созылған, ұнмен және құйрық майымен араластырылған карамель массасы.
АЛШАДАН ЖАСАЛҒАН КӘМПИТ (пастила)
Алша жемістері піскенше қайнатылып, қабығы мен дәндерінен тазалау үшін електен өткізіледі.
СҮМӘЛЛӘК
Бидайды су себелеп дымқылдап, үш күндей жауып қойып өндіру керек. Сол аздап өнген бидайдың 2-3 сантиметрдей көгі кесіліп тасталады да, қалған ақ түсті дәні жиналып алынып үстіне су салып езіледі.
ПИЯЗ - АТЕРОСКЛЕРОЗГЕ ҚАРСЫ
Пияз – көп жылдық, шөп тектес өсімдік, ол тікелей тамырынан өсіп шығады.
ЕТ МҮШЕЛЕРІНІҢ НЕГІЗГІ ҚАЗАҚША АТАУЛАРЫ
Мал етін мүшелеуді біреу біліп, біреу біле бермейді. Сол жөнінде әңгіме болғанда этнограф С. Қасиманов былай деген еді: